cho ra ý nghĩa của mọi sự đã thấy, đã nghe. Chúng ta tới một xứ nhỏ bị đảo
lộn vì một tội ác. Óc lý luận thúc đẩy tôi nghi ngờ mọi câu nói có thể liên
quan đến biến cố trong ngày. "Bây giờ”, đối với tôi có nghĩa là "sau vụ mưu
sát". Từ buổi đầu cuộc điều tra, tôi đã cố tìm một tương quan giữa câu nói
ấy với tấn thảm kịch. Chúng ta đã đến ăn ở quán "Vọng Lâu". Tôi đã nói
đại câu ấy thử xem, thì quả nhiên qua vẻ kinh ngạc và bực tức của lão
Mathieu, tôi thấy mình đã không nhận xét quá đáng về tầm quan trọng của
câu nói ấy. Khi đó, tôi đã hay tin vợ chồng anh gác cổng bị bắt giam. Lão
Mathieu nói chuyện với chúng ta về người bạn rất thân...mà người ta mến
tiếc... đó là liên hệ tai hại của các ý tưởng. Tôi tự nhủ: "bây giờ" vợ chồng
anh gác đã bị bắt, "sắp phải ăn thịt còn tươi máu", không còn người gác
cổng, không còn con mồi làm sao tôi đã đi tới cái ý nghĩ chính xác "con
mồi”. Lòng thù ghét của lão Mathieu đối với gã bảo vệ của ông Stangerson,
lòng thù ghét mà lão cho là được vợ chồng anh gác cổng chia sẻ, đã từ từ
dẫn tôi đến ý nghĩ đi săn trái phép. Sự việc đã hiển nhiên; vợ chồng anh gác
cổng không thể ở trong giường lúc xảy ra thảm kịch, vậy đêm ấy họ ở ngoài
nhà làm gì ? Họ đi gây tội ác ư ? Tôi không sẵn sàng tin như thế, bởi tôi đã
nghĩ, vì những lý do tôi sẽ cho anh biết sau, tôi đã nghĩ tên sát nhân không
có tòng phạm, và toàn bộ tấn thảm kịch này che giấu một bí ẩn giữa cô
Stangerson và hung thủ mà vợ chồng anh gác cổng không dự vào. Câu
chuyện đi săn lén giải thích tất cả riêng về phần liên can đến vợ chồng
người gác cổng. Tôi chấp nhận như vậy trên nguyên tắc và tôi đi tìm bằng
chứng trong nhà họ ở, trong chòi của họ. Tôi đã chui vào căn nhà con, như
anh biết, và tìm thấy dưới gầm giường của họ những chiếc bẫy chim và
những sợi dây đồng. Đúng rồi ! - Tôi nghĩ - Đúng rồi !
Thảo nào đêm ấy họ ở ngoài vườn. Tôi chẳng chút ngạc nhiên khi
thấy họ im lặng trước Dự thẩm; và trước nguy cơ bị buộc vào một tội quá
nặng là đồng lõa với kẻ giết người, họ vẫn không chịu trả lời ngay bằng
cách thú tội đi săn trái phép. Cái tội đi săn trái phép cứu họ thoát khỏi tòa
án đại hình, nhưng lại tống họ ra cửa lâu đài, thất nghiệp. Và bởi họ tin
mình hoàn toàn vô tội trong vụ này nên hy vọng sớm được minh oan, vụ đi
săn trái phép sẽ không bị phanh phui, vả chăng, họ vẫn có thì giờ để khai
sau, tùy tiện ! Tôi đã thúc đẩy họ đến chỗ thú tội sớm bằng cách lấy lời cam
