tôi đưa mắt cho anh, nhưng anh không giựt mình, không hiểu gì cả. Tôi
cũng lấy thế làm việc hay, vì khi chưa phát giác chiếc kính kẹp mũi, tôi chỉ
có thể coi tội ác của Larsan như một giả thuyết phi lý. Nhưng sau khi phát
giác chiếc kính kẹp mũi, nó cắt nghĩa lý do Larsan trở vào phòng cô
Stangerson anh thấy tôi mừng quýnh không, Ồ ! Tôi nhớ kỹ lắm ! Tôi chạy
như thằng điên trong phòng, tôi hét vào tai anh: "Tôi sẽ hạ anh cả Fred ! Tôi
sẽ hạ ông ta trong một trận tranh hùng lừng lẫy !". Những câu này lúc đó
nhắm vào tên tướng cướp. Và, tôi đến, khi đã được ông Darzac phó thác
việc canh chừng phòng cô Stangerson, tôi không phòng bị gì cả, YÊN
LÒNG VÌ Y Ở ĐÓ, trước mặt mình ! Lúc này, anh bạn ơi, khi chúng ta nói
về việc tên sát nhân sắp đến, tôi bảo anh: "Ô ! Tôi nhất quyết Frédéric
Larsan sẽ ở đây đêm nay, đáng lẽ anh phải nghi ngờ rồi, chỉ có con người ấy
là tôi e ngại...
Nhưng có một việc cơ bản đã có thể và đáng lẽ nó soi sáng chúng ta
hoàn toàn và ngay tức khắc nhận định về tên sát nhân, một việc nó tố cáo
Frédéric Larsan với chúng ta, nhưng chúng ta, ANH VÀ TÔI, đã để vuột
mất !
"Anh quên câu chuyện cây can rồi sao ?"
"Đúng, ngoài cách suy luận mà đối với mọi "đầu óc duy lý” nó tố cáo
Larsan, còn có câu chuyện cây can nó tố cáo y với mọi đầu óc quan sát".
"Anh nên biết tôi đã lặng người kinh ngạc khi thấy trước Dự thẩm,
Larsan không đem cây can ra để tố cáo ông Darzac. Có phải cây can ấy đã
được một người hình dáng giống ông Darzac đến mua, vào đúng buổi tối
hôm xảy ra vụ mưu sát không ? Lúc nãy, tôi đã hỏi thẳng Larsan trước khi y
lên xe lửa để biến, rằng tại sao y không dùng đến cây can. Y trả lời không
bao giờ y có ý định ấy, và rằng trong óc y, y không hề dự tính dùng cây can
để buộc tội ông Darzac. Y thú nhận chúng ta đã làm y lúng túng, buổi tối, ở
quán café Epinay KHI CHỨNG MINH Y NÓI LÁO ! Anh đã biết y nói cây
can ấy y được người ta cho ở Luân Đôn nhưng nhãn hiệu chế tạo lại ở Paris.
Lúc ấy, thay vì nghĩ: "Fred nói láo, y ở Luân Đôn, y không thể có cây can
Paris này ở Luân Đôn tại sao chúng ta lại không nghĩ thế này có hơn không:
"Fred nói láo. Y không ở Luân Đôn, vì y đã mua cây can này ở Paris ! Fred,
tên nói láo, Fred ở Paris khi thảm kịch xảy ra ! Đó là khởi điểm cho một
