Chỉ riêng một châu Âu, thép của Bỉ, của Đức, của Bô-he-mơ, của Ý, của
Tây Ban Nha… thiếu gì những cái họ hay họ giỏi hơn mình.
- Thật là một ý kiến hay! Phô-lê nắm chặt lấy tay người khách hỏi. -
Chẳng hay ông tên là gì ạ?
Người khách khẽ nhíu lông mi đen nhánh lại, lim dim cặp mắt xanh
biếc mỉm cười nói:
- Ông chỉ cần biết tôi là một người Anh! Thế là đủ.
Khách nói xong, đứng dậy cáo từ ra đi.
Phô-lê tiễn ra tận cửa, đưa mặt nhìn theo mãi. Cho tới khi người đó đi
khuất hẳn sau dàn nho nhà bác Lê-ông Ôn-tơ mới thôi. Nghe giọng nói và
nhất là nhìn mái tóc sẫm cùng với đôi mắt xanh. Phô-lê đoán chừng ông
khách lạ này có lẽ thuộc giống người Xen-tơ ở miền Coóc-uên, một quận
phía Tây nước Anh.
Câu nói của người khách lạ không khỏi làm Phô-lê suy nghĩ. Gần như
suốt đêm đó, anh ta không ngủ được.
Sang châu Âu? Bỏ lại cả xưởng rèn: không sao cả! Có được thứ thép
tốt thì chẳng lo sống nghèo khổ. Nhưng bỏ cả vợ, con ra đi biết bao giờ cho
học được nghề? Phô-lê trằn trọc mãi. Mãi gần sáng, anh mới đánh thức vợ
dậy để bàn cho kỹ. Chị vợ hiền lành chỉ một mực đáp:
- Tùy anh, anh suy nghĩ cho chín đi rồi muốn làm thế nào thì làm.
Sáng nay Phô-lê từ biệt vợ con bè bạn lên đường. Chân đi đất, đầu trần
không mũ, Phô-lê mặc một bộ quần áo rách vá ở hai đầu gối, anh cười rồi
vui vẻ nói với mọi người:
- Thế nào, các bạn thử xem tôi đã giống một người hát rong chưa?
Nói xong Phô-lê cắp cây đàn vào nách lên đường.
Tối hôm đó, dừng chân tại một quán trọ bên đường, Phô-lê vẫn không
ngủ được mặc dầu cả ngày anh đi đã mệt. Anh thấy nhớ nhà một cách lạ
lùng: từ xưởng rèn, tiếng bệ thổi phì phò, tiếng búa đập xuống đe chan chát,