tới ra lệnh luôn, một tay chống nạnh, rằng tôi phải khăn gói rời nhà Tuyết
Tùng ngay lập tức để nó đưa tôi về nhà - về nhà, nó nói thế! - và nó sẽ
chăm sóc tôi, và tôi cũng phải hiểu rằng sự chăm sóc ấy bao gồm cả việc
chấm dứt ngay tất cả các thứ rượu cồn gây kích thích, các thứ thuốc ngủ,
cho đến khi ông Bác sĩ, lại cái lão ấy, tuyên bố có thể cho phép tôi làm cái
gì đó, sống chẳng hạn, tôi đoán vậy. Tôi biết làm gì đây? Chống lại bằng
cách nào? Con bé nói đã đến lúc tôi phải nghiêm chỉnh làm việc. “Ông ấy
đang hoàn chỉnh,” nó nói với thằng chồng chưa cưới, không phải là không
có chút tự phụ về bố, “một cuốn sách lớn về Bonnard.” Tôi không có đủ
can đảm để bảo nó rằng cuốn Sách Lớn về Bonnard ấy của tôi - nghe như
cái gì mà người ta có thể làm đích để thi ném dừa được - mới chỉ là chưa
đầy một nửa của cái có thể được coi là chương đầu tiên, với một cuốn vở
đầy những ý tưởng chưa thành hình toàn vay mượn và cám hấp. Nhưng
thôi, có hề chi. Tôi còn có thể làm những chuyện khác. Tôi có thể đến Paris
để vẽ tranh. Hoặc lui về một tu viện, qua ngày trong sự chiêm nghiệm cái
vô cùng, hoặc viết một chuyên khảo vĩ đại ở đó, một thánh thư của người
chết. Tôi có thể thấy mình trong biệt phòng, râu dài, tay cầm bút lông
ngỗng, đầu trùm mũ, có con mãnh sư hiền lành bên cạnh, bên ngoài của sổ
cạnh tôi là cảnh những nông dân tí xíu ở đằng xa đang đánh rơm thành
đống, và lơ lủng trên trán tôi là con bồ câu tỏa sảng. Ồ, vâng, đời là một
cuộc hoài thai của những điều khả dĩ.
Tôi cũng đồ rằng mình sẽ không được phép bán ngôi nhà.
Cô Vavasour nói cô sẽ nhớ tôi, nhưng nghĩ tôi đang làm một việc chính
đáng. Tôi có làm cái việc đi khỏi nhà Tuyết Tùng đâu, tôi bị ép buộc thế
thôi. Cô mỉm cười khi nghe tôi nói thế. “Ồ này, Max,” cô nói, “tôi vẫn nghĩ
anh là người chẳng bị ép buộc vào chuyện gì bao giờ.” Câu nói ấy làm tôi
sững người, không phải vì nó nói đến sức mạnh ý chí của tôi, mà là vì cái
sự kiện mà tôi vừa ghi nhận với một cơn choáng váng nhè nhẹ, rằng đây là
lần đầu tiên cô đã gọi ra cái tên thật của tôi. Dù sao, tôi nghĩ mình vẫn
