Và sau này nữa, khi suy ngẫm thật kĩ, tôi còn nhận ra rằng cái phiên bản
mà tôi đã hình dung thời còn bé lại có cả một vẻ cổ kính rất lạ nữa. Cái thế
giới mà tôi hiện đang sống, theo như tưởng tượng của tôi thời ấy, dù có sâu
sắc đến mấy, nhẽ ra phải khác với thực tế hiện tại mới phải, chứ không phải
chỉ hơi khác như thế này; nhẽ ra nó phải đầy những mũ mềm rộng vành,
những chiếc áo mưa hiệu Crombie, những chiếc xe hơi vuông vức kếch xù
với những hình nhân có cánh treo lủng lẳng ở kính trước. Tôi đã biết những
thứ ấy lúc nào mà có thể hình dung ra chúng rõ rệt đến thế? Tôi nghĩ có thể
là như thế này: vì không thể hình dung chính xác tương lai mình sẽ ra sao
nhưng lại chắc mẩm là mình sẽ là người nổi bật trong đó, chắc là tôi đã gán
cho nó những biểu tượng của thành công mà tôi đã thấy trong số những con
người vĩ đại của thị trấn mình, những bác sĩ với luật sư, những kỹ nghệ gia
mà cha tôi vẫn khiêm nhường phục vụ, một vài nhân vật còn sót lại của
tầng lớp giáo sĩ Tin lành quý phái vẫn bám chặt lấy những dinh thự của họ
ở cuối những con đường râm mát trong nội thị.
Nhưng không, cũng chẳng phải vậy. Chuyện ấy không đủ giải thích cho
bầu không khí trưởng giả lỗi thời vẫn bao trùm những giác mơ về tương lai
của tôi. Những hình ảnh chính xác tôi vẫn tưởng tượng cho mình ở tuổi
trưởng thành - ví dụ như tôi đang ngồi trên ghế sau một chiếc xe hơi hiệu
Humper Hawk có tài xế riêng cầm lái, mình vận bộ lễ phục tam phẩm kẻ
sọc nhỏ, đầu đội mũ phớt cào, với một tấm chăn phủ trên gối - còn thấm
đẫm, tôi nhận ra rồi, cái vẻ thanh lịch từng trải nhợt nhạt kia, cái dáng ẻo lả
kia mà tôi cho là những phẩm chất, ít nhất thì bây giờ tôi cũng cho là như
vậy, của cái thời trước cả tuổi thơ ấu của mình, cái thời cổ đại mới đây,
vâng, tất nhiên rồi, cái thế giới giữa hai cuộc đại chiến ấy. Thành thử cái mà
tôi tưởng tượng ra cho tương lai trong thực tế lại chỉ có thể là hình ảnh của
một quá khứ tưởng tượng, nếu thực tế là có thật. Có thể nói tôi đã mường
tượng ra tương lai thì ít mà tiếc nhớ nó thì nhiều, bởi lẽ những gì tôi tưởng
là sẽ đến thì thực tế lại quá vãng mất rồi. Và đột nhiên chuyện này lại trở