- Dạ, bác cứ lựa những chữ có hơi lên hơi xuống giống như câu hát
đưa em, như thơ Vân Tiên là được.
- Nhưng còn vài điệu ngâm khác ngộ hơn. Ngày xưa, tôi đờn cò, vỗ
trống cơm cho họ lên xác ông, xác bà. Lâu lâu nghe vài câu tứ cú, bát cú gì
đó. Vui lắm. Hồi đó tôi làm ăn khá, nhà rộng, bàn thờ to lắm, đâu như bây
giờ.
Giữa nhà lão, cái thùng thông lơ lửng, mí trên đóng đinh sát vào cây
đòn dông sần sùi. Mái nhà quá thấp, chỉ cần đứng trên bộ ván để vói tay lên
cắm nhang vào cái lon sữa bò đã sét vì mưa tạt. Tấm giấy hồng đơn dán
trên trang có bốn chữ Thái Thượng Lão Quân, nhưng nét mực đã nhòa rồi.
Lão nói tiếp:
- Hồi đó, ở nhà tôi thờ hơn mười nơi: Thái Thượng Lão Quân, Ông
Quan Đế, Bà Cữu, Thổ Chủ, Tài Thần, Ông Táo... chưa nói đến ông bà và
các bài vị khác của thân chủ. Bây giờ, giảm bớt chỉ còn trang thờ trên kia.
Điều quan trọng là mình nên tôn kính; lư nhang tuy thô kệch nhưng mình
cần giữ đúng nghĩa: trong cái lon sữa bò, tôi đổ gạo lức để cắm chân nhang
cho chắc. Gạo là nền móng...
Nói xong, lão vói tay kéo từ nẹp vách đem ra một cái ống điếu dài, có
u có nần - kiểu ống điếu bằng cây ớt hiểm rừng, dài cỡ bảy tấc tây, bóng
láng vì xài quá lâu năm. Lúc châm thuốc, lão để một đầu ống điếu chỏi sát
mặt ván, lưng lão thẳng, đầu hơi cúi xuống, giống như người hút thuốc lào.
Chòm râu bạc, mái tóc bạc, hàng chân mày bạc lẫn lộn khuất lấp trong màn
khói thuốc mù mịt. Dáng điệu lão giống như một nho sĩ ngồi dưới cội tùng,
trong bức tranh cổ Trung Hoa, nếu lão còn giữ cái búi tóc như hồi bốn
tháng trước. Và nếu tấm vách lá đừng quá rách loang lổ như từng cánh cửa
sổ khép hờ, để lộ bối cảnh ngoài kia: không là núi nhưng là biển - mặt biển
xanh như chàm lấp loáng nắng, Hòn Tre nổi lên như con rùa rút cổ, đôi ba
chiếc tàu sắt trắng bạc như vôi, treo cờ tam sắc.
