BIÊN HÙNG LIỆT SỬ - Trang 181

của Lương Khải Siêu, Khương Hữu Vi...Vì vậy nên tờ Nam Nữ Giới Chung
chỉ ra được một số là bị cấm! Khởi đầu làm báo bí mật Tiền Quân, chỉ ra
được một số, nay bắt qua làm báo công khai, lại cũng ra được có một số:
Hồ Hữu Tường quả đã mang một cái nghiệp lạ đời!
Sau hơn ba tháng thất nghiệp, H.H. Tường có dịp may được mời gia nhập
bộ biên tập của nhật báo Công Luận,với hai ông Diệp Văn Kỳ và Nguyễn
Văn Bá. Bút hiệu của Tường trong Công Luận là Bửu Liên, một tên tự đã
được một ông đồ nho đặt khi Tường mới ra đời. Thân phụ của Tường nằm
mộng thấy một đóa sen lạ đêm sanh ra Tường. Ông thuật việc ấy cho bạn
nghe và ông nầy cho đó là một điềm lành nên đặt tên Hữu Tường, với tự là
Bửu Liên. Vào thời buổi nầy, giữa Nguyễn Văn Bá và Nguyễn An Ninh có
cuộc bút chiến, mặc dầu cả hai đều là bạn. Bá cãi không lại Nguyễn An
Ninh nên có mặc cảm bị yếu thế. H.H. Tường, là người đã từng tôn sùng
Nguyễn An Ninh, lúc ấy có viết một bài phê bình quyển Tôn Giáo của ông
Ninh, ký dưới bút hiệu Bửu Liên. Quyển Tôn Giáo là một sách dùng Duy
vật sử quan để xét vấn đề Phật giáo. Nguyễn Văn Bá thấy hay nên đã nắm
cơ hội đăng trong Công Luận .
Nguyễn An Ninh đọc luận điệu trong bài phê bình và nghi là do Tạ Thu
Thâu viết nên đã trách Thâu : “Tụi mác xít bây xài không được. Trong chỗ
quen biết thâm tình nhau, bây có chỉ trích tao, thì cứ ký tên ngay thẳngđi.
Có gì cần cãi, thì tao cãivới. Bộ bây trốn dưới bút hiệu vô danh, đâm sau
lưng anh em, mà tao không biết sao?”
Tạ Thu Thâu đã thề thốt bán mạng là Thâu không phải Bửu Liên nhưng
Ninh không tin : “Tụi duy vật bây có tin có thần có thánh đâu mà thề? Quỉ
thần sợ bây, chớ bây đâu có sợ quỉ thần mà bày trò thề thốt?”
Nhưng rồi cuối cùng khi Nguyễn An Ninh biết được Bửu Liên là Hồ Hữu
Tường nên chẳng những đã không giận mà kể từ đó, đã coi Tường là một
em út cần được xây dựng.
H.H. Tường ngoài việc giúp báo Công Luận còn được Đoàn Quang Tấn,
chủ nhiệm và chủ bút tuần báo Đồng Nai , một tuần báo do một số trí thức
Tây học như bác sĩ Nguyễn Văn Nhã, giáo sư Đặng Minh Trứ chủ xướng.
Tường ngoài việc viết bài còn đảm trách việc gọt, giũa văn cho báo. Nhờ sự