Nhưng không được, bất kể thế nào vẫn có khách đòi trả tiền. Người quản
đò muốn cho yên lòng, cầm số tiền đó nhờ người tới Trà Đồng mua chè
thuốc, loại thuốc lá ngon nhất sản xuất ở Trà Đồng, đeo sẵn bên thắt lưng.
Khách đi đò nào muốn hút thuốc, ông đều hào phóng cho họ. Liệu chừng
khách đi đường xa nào để ý nhiều đến thuốc lá đeo bên mình, ông quản đò
bèn nhét một nắm thuốc lá vào túi đeo của khách, bảo:
- Không hút thuốc này à? Thuốc ngon đấy, hảo hạng đấy, tặng người khác
cũng thích hợp!
Còn chè thì ngày tháng Sáu, quản đò bỏ vào vò lớn, pha sẵn nước sôi cho
khách qua đò uống.
Quản đò chính là ông già ở dưới chân tháp. Bảy mươi tuổi thì từ năm hai
mươi đã trông coi bến đò này. Năm chục năm qua, không biết ông đã đưa
bao nhiêu khách qua suối. Tuổi tuy già đến vậy, lẽ ra ông nên nghỉ ngơi,
nhưng trời chưa cho ông nghỉ và dường như ông cũng không thể rời bỏ
nhịp sống đó. Ông chưa bao giờ nghĩ chức vụ ấy có ý nghĩa như thế nào đối
với mình mà chỉ lặng lẽ và trung thực sống tiếp những ngày ở bến đò.
Thay thế cho trời, khiến ông cảm thấy sức sống mạnh mẽ mỗi khi mặt trời
lên và không đến nỗi nghĩ mình sẽ cùng chết với mặt trời khi mặt trời lặn,
là cô bé ở cùng ông. Bạn bè duy nhất của ông là con đò và con chó vàng,
còn người thân duy nhất của ông là cô bé.
Mẹ cô bé, cũng là con gái duy nhất của ông quản đò già, mười lăm năm
trước đã giấu người cha trung hậu, lén lút có quan hệ với một người lính ở
Trà Đồng. Sau khi có con với nhau, người lính đồn thú ấy hẹn với mẹ cô bé
cùng bỏ trốn về miền hạ du. Nhưng xét về mặt hành vi bỏ trốn, thì một
người trốn tránh trách nhiệm quân nhân, một người phải rời bỏ người cha
cô đơn. Sau khi suy tính một hồi, anh lính thấy cô gái đó không có gan bỏ
trốn cùng mình, còn bản thân anh ta cũng không muốn huỷ hoại danh dự
một quân nhân, bèn nghĩ: “Cùng sống thì không có cách gì đoàn tụ với
nhau, còn cùng chết thì đương nhiên chẳng có ai ngăn cản,” thế là tự mình
