Đóng trong thành nơi này chỉ có lính thú phiên chế lại từ số đinh lục
doanh
ngày trước và khoảng năm trăm nhà dân (trong số dân này, ngoài
một số nhà tư bản nhỏ có ít ruộng nương và xưởng ép dầu hoặc cho vay rồi
lấy dầu, lấy gạo, lấy sợi bông ra, số còn lại hầu hết đều là gia đình người có
quân tịch đến đây đồn thú năm xưa). Nơi này còn có Cục thuế quan, cơ
quan làm việc đóng trong một ngôi miếu nhỏ dưới phố bên ngoài thành,
còn Cục trưởng thì ở trong thành. Một doanh quân lính đóng ở nha môn của
vị Tham tướng già, ngoài lính kèn hàng ngày lên thành thổi kèn chơi, khiến
người ta biết ở đây có quân lính đóng ra, số quân lính khác hầu như không
tồn tại. Mùa đông ban ngày mà vào thành, chỉ thấy trước cửa nhà nào cũng
phơi quần áo và rau cải. Khoai lang phần nhiều còn để cả dây treo dưới mái
hiên. Những chiếc túi may bằng vỏ cây đựng đầy hạt dẻ và hạt trăn
cũng
phần nhiều treo dưới mái hiên. Chỗ nào cũng có gà lớn, gà bé ríu rít chạy
chơi. Thỉnh thoảng có người đàn ông bửa gỗ, bổ củi ngay trước cửa nhà
mình, rồi xếp củi đã bổ xong thành đống hình tháp trên chỗ đất bằng phẳng
rộng rãi. Thỉnh thoảng còn có thể thấy vài người đàn bà mặc quần áo vải
chàm, giặt rồi hồ rất cứng, trước ngực đeo tạp dề màu trắng, khom lưng
dưới nắng, vừa chuyện trò vừa làm việc. Tất cả cứ mãi mãi yên tĩnh như
thế, người dân nào hàng ngày cũng sống trong cảnh tĩnh mịch như thế. Một
chút yên tĩnh làm tăng thêm sức suy nghĩ của người ta về sự đời, tăng thêm
những giấc mộng. Sinh tồn trong toà thành nhỏ này, mỗi người tự nhiên
nhất định đều có cuộc sống của riêng mình, có niềm chờ mong tất nhiên về
yêu ghét đối với sự đời. Nhưng người ta nghĩ gì? Ai mà biết được.
Ở chỗ tương đối cao trong thành, nếu đứng trước cửa là có thể ngắm sông
và cảnh sắc trên sông. Khi có thuyền cập bến, đứng xa cũng có thể nhìn
thấy vô số phu kéo thuyền trên bãi sông. Trong số phu kéo thuyền, có
người từ miền hạ du mang theo bánh điểm tâm
và đường kính, khi thuyền
đến bến thì đem vào thành bán lấy tiền. Lúc thuyền về, trí tưởng tượng của
bọn trẻ con đương nhiên để ở những người kéo thuyền. Còn người lớn thì
ấp một ổ gà con, nuôi hai con lợn, nhờ phu thuyền khi về xuôi đánh giúp
cho đôi hoa tai vàng, mua giúp hai chục thước vải đen, một vò xì dầu ngon
