BIẾT NGƯỜI - Trang 201

điên trong nhà” ấy. Cũng có thể nhờ giáo dục, học vấn, để cải biến trí tưởng
tượng quá kém hoặc để hãm bớt một trí tưởng tượng quá sung mãn.

Trí nhớ:
Trí nhớ dai là một khí cụ hữu ích nhưng không cần thiết.
Nếu trí nhớ kém chúng ta có thể bồi bổ nó một cách gián tiếp bằng cách dùng
những kỹ thuật luyện trí nhớ hoặc giả dùng một cuốn sổ tay ghi chú những gì
cần nhớ.
Có cách hay để sử dụng một trí nhớ kém là gạt bỏ ra khỏi trí óc những gì không
hữu ích cho đời sống hằng ngày và chỉ tập nhỡ kỹ những điều cần biết.
Nếu chúng ta không có trí nhớ về những con số thì cần gì phải mệt trí để nhớ số
điện thoại của những người quen biết? Khi cần dùng, chỉ lật quyển niên giám
hay quyển sổ tay ra cũng đủ.

Cảm xúc tính:
Trong trường đời cũng như trong doanh nghiệp, người kém cảm xúc tính có lợi
hơn người đa cảm. Người có tính điềm nhiên ít bị khổ hơn và cũng tự chủ hơn
dù gặp bất cứ hoàn cảnh nào. Tập đặng đức tự chủ mà người Anh gọi lầ “self
control” là đã nắm đặng một ưu thế. Đành rằng người có nhiều cảm xúc thì đời
sống bên trong của họ cũng đặng phong phú hơn, nồng nhiệt hơn. Nếu họ dễ bị
đau khổ thì họ cũng để thưởng thức những thú vui mà người có tính điềm nhiên
không thể hưởng.
Nhưng, ở đây chúng ta đứng về mặt thực tiễn mà xét, chúng ta có thể khuyên
những người đa cảm xúc nên kiềm hãm bớt những bồng bột của con tim. Vả lại,
tập tự chủ không có nghĩa là hủy diệt mọi cảm xúc mà chỉ là ngăn ngừa đừng để
bộc lộ quá rõ rệt. Nhưng đó là công việc của giáo dục, của văn hóa.
Nên nói thêm: điềm nhiên thái quá cũng là một tật xấu. người không biết cảm
xúc gì cả tự nhiên sẽ có một thái độ trung lập trong những hoàn cảnh đòi hỏi sự
hành động, thành thử họ đâm ra bất lực.

Cần nhiều hoạt động tính:
Lẽ di nhiên, thuốc thành công không thể thiếu hoạt động tính. Ở những chương
trước chúng tôi đã nói rõ về những thứ tính tình có chịu ảnh hưởng của hoạt