BIẾT NGƯỜI - Trang 41

quen.
Thói quen khởi đầu bằng một hành động có suy nghĩ. Hành động ấy được lập lại
mãi sẽ không còn nhờ đến óc suy nghĩ và biến thành thói quen.
Những thói quen có thể có tính cách cá nhân hoặc tập thể. Những thói quen cá
nhân rất nhiều và thay đổi tùy người, thí dụ lúc ra đường quen cầm cây gậy trên
tay, đi mãi theo một con đường, quen đọc một thứ báo, hút một thứ thuốc v.v…
Chúng ta nhận thấy trong cách áp dụng tâm lý học, mục đích của quảng cáo là
gây một thói quen của khách hàng.
Những thói quen có tính cách tập thể là phong tục, tập quán. Những thói quen
ấy cũng có thể tạo ra lắm thói quen có tính cách xã hội khác.

Những thị hiếu và những khuynh hướng:
Về phương diện cảm tính, cá tính tập thành được kết thành bởi những thị hiếu,
những khuynh hướng. Những thị hiếu liên quan với tất cả những bẩm chất,
những khuynh hướng trái lại chỉ do bẩm chất lòng nhân sinh ra.
Những thị hiếu, những khuynh hướng luôn luôn phát sinh ở một cảm xúc mà
người ta cho là thú vị, êm ái, bởi thích hợp với một khuynh hướng thiên nhiên.
Người cũng bắt đầu tìm cách để hưởng trở lại những cảm xúc ấy. Song những
cảm xúc ấy nếu được lập lại mãi sê sinh ra sự chán chê, nên để ý sự chán chê
này chỉ có tính cách nhất thời, khi sự lập lại cách khoảng thưa thớt hơn thì người
ta lại hết chán.
Lòng tham muốn gây ra những thị hiếu thuộc thú vui vật chất, nhục dục, thói mê
ăn, thói giữ trật tự thuộc về vật chất. (Thói giữ trật tự về vật chất là thói quen
sắp xếp các đồ vật cho ngăn nắp và sau khi dùng đồ vật ấy rồi thì đâu để lại đó
không hề sai siển. Cái trật tự này thuộc về thị hiếu, nhưng muốn tập cho có, cần
phải có đôi chút “tham muốn” và “trí nhớ”. Những người không ham thích gì
cả thường không biết trật tự, ngăn nắp).
Hoạt động tính có quan hệ với thú chơi thể thao, tập thể dục, làm việc bằng tay
chân, đi bộ, đi du lịch, khêu vũ hoặc tất cả những thứ gì có thể thỏa mãn bẩm
chất hoạt động của con người. Sự suy nhược sẽ gây ra thói ăn không ngồi rồi,
thích ấm áp. Người hoạt động chịu rét rất giỏi, người nhu nhược luôn đắp chăn
bông, mặc ấm.
Cảm xúc nảy sinh ra những thị hiếu thuộc thẩm mỹ mà nền tảng là cảm xúc âm