BIẾT NGƯỜI - Trang 61

nhiều óc hợp đoàn quen dùng.
Người trắng trợn trái lại kém óc hợp đoàn, tính ngay thực, thẳng thắn của họ đi
đến sự trắng trợn. Bụng nghĩ thế nào họ nói ra thế ấy, bất chấp lời dị nghị của
người khác. Nếu lòng nhân kém, họ sẽ cảm thấy một sự khoái trá bằng cách làm
cho người khác bởi sự ngay thẳng của họ. Người gắt gỏng, không thích giao
thiệp là người kém óc hợp đoàn nhưng nó không biểu lộ ra ngoài. Họ thích ẩn
dật sống riêng biệt ngoài vòng xã hội. Ở đây, tính thích cô độc lại đi chung với
lòng nhân.

Người hoạt động và người suy nhược:
Về phương diện hoạt động tính, chúng tôi đã nói rằng người ta có thể phân biệt
hai thứ tâm tính: hạng người náo động và hạng người suy nhược. Chúng tôi
cũng đã nói rõ hoạt động tính liên hệ mật thiết với các trạng thái thuộc thể chất
mà người ta gọi là “toàn thân cảm giác” nó do sự vận động điều hòa của toàn
diện bộ giao cảm thần kinh.
Người hoạt động cừ là người được có một “toàn thân cảm giác” tốt. Họ hành
động nhanh, nói nhiều, phí sức nhiều, quyết định ngay. Họ cho chúng ta cái cảm
tưởng rằng họ có rất nhiều ý kiến bởi họ suy nghĩ thật nhanh. Họ thường vui
tính, họ gác bỏ những tư tưởng đen tối, những cảnh tượng đau thương. Gặp phải
nghịch cảnh hay thất bại họ trấn tĩnh được ngay và nhìn thấy bộ mặt tốt của sự
việc. Nếu là người đa cảm họ lại thêm tính nóng, càng gặp khó khăn bao nhiêu
họ càng hăng, càng kích thích bấy nhiêu.
Những người tọc mạch, những người hay nói, những tay xài lớn, những nhà đại
doanh nghiệp, những tay du lịch nhiều đều thuộc hàng người nhiều hoạt động.
Nói về họ người ta bảo: “Họ không thể ngồi yên một chỗ”, hoặc “Họ như có
chất nổ trong người”. Luôn luôn họ phải hoạt động, bằng cách này hay các khác.
Họ quan niệm đời là một cuộc hoạt động không ngừng và không lúc nào họ nghĩ
đến việc dưỡng già.
Những tay kiến quốc lừng danh, những nhà cái trị có tài đều là những người
nhiều hoạt động.
Thánh Paul, dù là ốm yếu cũng là một người rất hoạt động. Colbert, Lazare
Cornot, Napoléon và bao nhiêu người khác nữa cũng đều là những tay hoạt
động cừ.