BIẾT NGƯỜI - Trang 62

Những người suy nhược thường là những người bi quan, đó là những nàng
Cassandre (nhân vật trong thần thoại Hy Lạp đặc trưng cho hạng người hay tiên
đoán những điều không hay) hay tiên đoán những tai ương, thảm họa.
Ít cảm xúc họ là những người không hay nghịch ngợm, nhưng đứng đắn. Trái lại
nếu đa cảm xúc họ là những người buồn bực, bi quan, những người luôn luôn có
“bộ mặt đưa đám ma”.
Một thứ tâm tính khác do hoạt động tính tạo thành là tính tâm thần bất định. Đó
là do sự phát triển bất thường của hoạt động tính, nhưng không phải luôn luôn
nó biến thành một bệnh thái.
Thực ra trong chúng ta ai cũng có không ít thì nhiều tính tâm thần bất định này.
Có lúc chúng ta thấy hăng hái, vui vẻ thích hoạt động và chúng ta vui vẻ làm
việc, lúc khác chúng ta thấy uể oải, bạc nhược, biếng nói, biếng cười. Nếu sự
biến chuyển từ trạng thái hăng hái đến trạng thái an tĩnh quá rõ rệt, nó có thể
sinh ra thứ tính tình bất thường, tính hay dời đổi, tính “ngông”.
Nhiều bậc thiên tài thuộc hạng tâm thần bất định. Lúc mà tinh thần họ suy
nhược, thường khi họ rất đau khổ, họ ghi lại những cảm giác làm tài liệu cho
những tác phẩm của họ, trường hợp của Jean Jacques Rousseau là một.

Người đa cảm và người thản nhiên:
Hai thứ tâm tính cực đoan do cảm xúc tính tạo thành là tính dễ cảm và tính thản
nhiên.
Người dễ cảm thường xúc cảm một cách đột ngột, nhanh chóng, kèm theo đó là
những phản ứng mạnh mẽ. Họ phản ứng rất dễ dàng trước một niềm vui cũng
như một nỗi buồn, rất có thể họ mới vừa cười đó rồi lại khóc ngay. Luôn luôn họ
ở trong một tình trạng cấp báo, mắt luôn luôn rình rập, họ run sợ vì những
chuyện không đâu. Trong ngôn ngữ thường người ta gọi họ là những người “cau
có”. Nếu họ lại thêm chứng tâm thần bất định thì tính dễ cảm của họ càng thêm
rõ rệt.
Người thản nhiên trái lại ít cảm xúc. Nếu có cũng rất hiếm và chậm chạp. Dù là
gặp cảnh huống nguy nan họ cũng không cuống quít và luôn luôn bình tĩnh.
Những biến cố dường như không ảnh hưởng đối với họ. Trước vẻ điềm nhiên
bình tĩnh của họ chúng ta có cảm tưởng như đứng trước một tấm vách, một tảng
đá khó bị xay sát. Nhưng thản nhiên quá mức là một tật xấu, người không biết