BIẾT NGƯỜI - Trang 85

cũng quen chú ý một cách rất linh hoạt.

Những điều kiện để chú ý:
Những người biết chú ý giỏi thường là những người biết phán đoán một cách
giản dị, nhanh chóng, vì phạm vi của chú ý là ở sự ước lượng. Một người có thể
nhìn thấy và phán đoán nhiều việc trong một lúc tất phải có nhiều khả năng trí
thức tốt. Người có trí nhớ dai thường chú ý rất giỏi. Trường hợp một vài tay
danh kỳ có thể cùng trong một lúc đánh nhiều ván cờ với nhiều đối thủ.
Có thể rèn tập sức chú ý, vì một phần lớn nó tùy thuộc cá tính tập thành, nhưng
một vài bẩm chất thiên nhiên phát triển thái quá có thể làm trở ngại sự rèn tập
sức chú ý. Một đầu óc thông minh có thể đãng trí nếu họ bị kích thích mạnh
hoặc quá xúc động. Người tinh thần suy nhược, thiếu bẩm chất tham muốn
không biết ham thích gì cả cũng có thể đãng trí. Như chúng ta thấy, những bẩm
chất thuộc tinh thần rất quan trọng trong guồng máy tinh thần chúng ta.

Chú ý và cá tính thiên nhiên:
Chú ý có nhiều cấp bậc mà ngôn ngữ thông thường đã biết phân biệt: thấy và
nhìn thấy; nghe và lắng nghe. Chúng ta thấy toàn diện của sân khấu nhưng
chúng ta nhìn thấy những diễn viên. Đó là hai cấp bậc khác nhau của sức chú ý.
Chú ý không cần thiết trong những công việc làm do sự tự động tính, điều đó
không lạ, vì như chúng ta đã biết, trong những chu kỳ tự động óc phán đoán
không cần tham dự. Một nhạc sĩ chơi dương cầm chỉ cần quan tâm đến điệu
nhạc mà không phải chú ý đến những ngón tay của họ. người lái ô tô chỉ chú ý
đến những khúc khuỷu của con đường mà không cần chú ý đến tay lái.
Cá tính tập thành ảnh hưởng rất lớn đến sức chú ý vì lẽ, chúng ta tự nhiên biết
chú ý ngay đến những biến cố nó phù hợp với thói quen và thị hiếu, với xu
hướng chúng ta.
Một người thích sưu tầm tem rảo bước theo một dãy cửa hàng có thể không chú
ý đến cửa hàng nào cả, nhưng khi đi ngang một hiệu tem, sức chú ý của họ tự
nhiên khiến họ dừng chân lại trước cửa hàng ấy.
Nhà bác học trong phòng thí nghiệm cũng như ở ngoài đời có thể lơ đãng với
tất cả những gì không dính dáng đến công việc khảo cứu, tìm tòi của họ.
Bọn đàn ông chúng ta thường ít quan tâm đến áo quần, đến cách phục sức của