Không thể hình dung được sự trống rỗng tuyệt đối, nên ta phải lấp
đầy khoảng trống này bằng những tưởng tượng của mình. Điều này
diễn ra từa tựa như trong các thí nghiệm cô lập giác quan: người tham
gia được đưa vào tình trạng nổi lập lờ trên nước muối trong phòng tối
cách âm. Khi cái chết được xem là chiến thắng kết cuộc của Đen trước
Trắng trong trận tử chiến “Trắng phải thắng”, những hình dung hư cấu
để lấp đầy hư không phần lớn là ma quái. Thậm chí những hình dung
phổ biến về Thiên đường của chúng ta cũng nặng nề, nên hình ảnh
thông thường của Thượng đế là một Đấng uy nghi và đáng sợ, ngự giữa
một thánh đường hoành tráng - và đương nhiên, trong nhà thờ người ta
có thể “hân hoan” đúng mực nhưng không được vui đùa một cách tự
do.
Ôi vĩ đại thay niềm an vui và vinh quang,
Của kẻ được hưởng chân phước bất tận chốn Thiên đường.
Có ai muốn vĩnh viễn chôn chân trong nhà thờ, mặc áo tế và hát
“Alleluia!”?
Dĩ nhiên, hình ảnh đó mang nhiều tính biểu tượng,
nhưng chúng ta ai cũng biết bọn trẻ cảm thấy thế nào về ngày Sabbath
Tin Lành trước đây, và về cưốn Kinh Thánh bìa đen với kiểu chữ in
khủng khiếp. Những người Cơ Đốc biết suy nghĩ lớn lên sẽ vượt qua
được những hình dung hắc ám này, nhưng ở thời thơ ấu, nỗi sợ đi sâu
vào tiềm thức và từ đó sẽ còn tiếp tục phủ bóng đen lên cảm giác của ta
về cái chết.
Cảm nhận của cá nhân về cái chết được định hướng bởi thái độ
của xã hội, và rất khó chứng minh rằng có tồn tại một thứ cảm xúc tự
nhiên và bẩm sinh gắn liền với sự chết. Ví dụ, người ta từng cho rằng
sinh nở thì phải đau đớn, như một sự trừng phạt vì Tội Tổ Tông hay
như cái giá phải trả cho những vui thú khi thụ thai đứa con. Đức Chúa
Trời đã nói với Eva và hết thảy con gái của bà, “Các ngươi sẽ phải cực
nhọc lúc sinh con”.
Trước nay người ta thường tin rằng, phận sự của
phụ nữ là phải chịu đau đớn lúc mang thai, nên đã có rất nhiều phụ nữ
