đối thì y càng bị thù ghét, và y càng trở thành tù nhân trong chính cái
bẫy của mình. Mạng nhện tóm con nhện. Y không thể rong chơi nhàn
nhã trên phố xá và công viên trong kinh đô của chính mình, hay ngồi
một mình trên bãi biển nghe sóng vỗ và ngắm mòng biển. Bằng cách nô
dịch kẻ khác thì chính y cũng trở thành tên nô lệ khốn khổ nhất trong
những kẻ nô lệ.
Chẳng có gì thất bại bằng thành công - vì nhiệm vụ tự đặt ra của
xã hội và mọi thành viên của nó là một sự mâu thuẫn: ép buộc phải xảy
ra những chuyện vốn chỉ chấp nhận được khi chúng xảy ra mà không bị
ép buộc. Điều này vốn nảy sinh từ định nghĩa con người là một nhân tố
độc lập - trong vũ trụ chứ không phải của vũ trụ - phải gánh vác nhiệm
vụ nặng nề là bắt thế giới phải theo ý muốn của mình. Dù có giáo huấn
hay răn dạy đến đâu đi nữa cũng không thể nào cải hóa được loại người
đã được định nghĩa như vậy, vì cái ảo giác thôi miên thấy bản thân là
cái gì đó phân ly với thế giới, làm cho y không thể nhìn ra sự sống là
một hệ thống phối kết hợp giữa địa chất và sinh học. Đương nhiên, hệ
thống bao gồm những cuộc giao tranh: chim chóc đấu với sâu bọ, ốc
sên với rau diếp, nhện với ruồi. Nhưng những cuộc giao tranh này được
hàm nghĩa là chúng không vượt khỏi tầm kiểm soát, không có loài nào
là kẻ chiến thắng vĩnh viễn. Chỉ có con người mới cố loại bỏ địch thủ
tự nhiên của mình trong niềm tin đinh ninh y là, hay nên là, loài tối
thượng. Cũng như ta trồng rau, chăn nuôi gia súc, gia cầm lấy thực
phẩm vì nhận ra ta nhờ vào những sinh vật này mà sống, ta cũng nên
nhận ra là những sinh vật thù địch rình rập con người - côn trùng, vi
trùng, và nhiều loại nấm khác nhau - thực ra là thù/bạn.
Một phụ nữ New York, khi tiếp đãi một vị khách chính trị gia từ
Pakistan, có đề cập nhu cầu cấp bách cần phải hạn chế sinh đẻ ở châu
Á, và những việc đã được thực hiện ở Pakistan. Bà đã cực kỳ bối rối
khi nghe đáp lại rằng cả chiến dịch tuyên truyền sinh đẻ có kế hoạch ấy
chỉ là nỗ lực của người da trắng nhằm duy trì sự ưu việt của mình đối
với các chủng tộc da màu. Tôi đã bảo bà đáng ra nên trả lời rằng, “Thật