Tại sao con đường thông thương cổ đại được gọi là "Con đường
Tơ lụa"?
Dưới triều nhà Hán, Trung Quốc đã mở được một con đường thông thương có khởi điểm là thủ đô
Trường An thời bấy giờ (nay là Tây An) và nằm vắt ngang qua đại lục châu Á, chạy thẳng tới Địa
Trung Hải rồi lạiượt biển, đạt tới điểm cuối cùng là thành La Mã. Thông qua con đường thông thương
kéo dài hơn bảy ngàn kilômet, liên kết ba lục địa châu Á, châu Phi và châu Âu, dân tộc Hán đã chuyển
tới toàn thế giới nền kĩ thuật nông nghiệp, thủ công nghiệp tiên tiến, bao gồm cả bốn phát minh lớn.
Ngược lại nhiều sản vật và văn hóa độc đáo của phương Tây như sư tử, lạc đà, nho, dưa chuột, cả đến
Phật giáo của Ấn Độ, hội họa của Hy Lạp cũng được truyền nhập vào Trung Quốc. Nền kinh tế và văn
hóa của hai miền Đông Tây, nhờ có con đường thông thương này đã được giao lưu, đem lại ảnh hưởng
rất lớn cho sự phát triển của nền văn minh thế giới.
Trên con đường buôn bán này, hồi bấy giờ thứ hàng được chở đi nhiều nhất là tơ lụa, một đặc sản của
Trung Quốc. Vì thế con đường này đã được gọi là "Con đường Tơ lụa". Nghe nói khi một vị hoàng đế
La Mã lần đầu tiên mặc bộ quần áo bằng tơ lụa do Trung Quốc sản xuất để đi xem hát đã gây chấn
động cả kinh thành La Mã.
Con đường tơ lụa đã được khai thông bởi nhà du lịch kiệt xuất dưới triều Hán Vũ Đế là Trương
Khiên. Hồi Hán Vũ Đế mới lên ngôi, miền Bắc Trung Quốc đang bị những dân tộc du mục Hung Nô
xâm chiếm cướp bóc. Để trừ bỏ mối tai họa này ở vùng biên cương, Hán Vũ Đế đã sai Trương Khiên
đi các nước như Đại Nguyệt Thị, liên hợp họ lại để cùng nhau đánh Hung Nô.
Năm 139 trước Công nguyên, Trương Khiên xuất phát đi Tây Vực, nhưng chẳng bao lâu ông đã bị
quân Hung Nô bắt. Sau 11 năm bị giam giữ, ông trốn thoát và đến năm 126 trước Công nguyên thì trở
về được Trường An. Dưới sự chỉ đạo của Trương Khiên, quan quân triều đình nhà Hán đã đánh bại
được quân Hung Nô, khống chế được khu vực Hà Tây thông tới Tây Vực. Năm 119 trước Công
nguyên, một lần nữa Hán Vũ Đế lại sai Trương Khiên đi sứ Tây Vực. Ông tới nước Ô Tôn (nay ở
vùng sông Y Lê và hồ Y Tắc Khắc Ư, lại sai phó sứ đến các nước Đại Nguyệt Thị, An Tức (nay là
Iran), Quyên Độc (Ấn Độ thời cổ). Sau đó đến năm 115 trước Công nguyên thì trở về Trường An.
Do những hạn chế của điều kiện lịch sử, sứ thần Hán chưa thể theo con đường thông thương này mà
tới được đế quốc La Mã của phương Tây. Nếu không, theo lời các sử gia, lịch sử của thế giới sẽ
phải viết lại.
LA DUẪN HÒA
