Chiếc dương cầm có thể ca về tất cả: về tâm hồn con người đang phấn
khởi vươn tới cái cao cả và về tình yêu. Những phím đàn đen và trắng, lướt
nhanh dưới những ngón tay chắc nịch của Grigơ, buồn bã, cười cợt ầm ĩ réo
lên giông tố và căm thù rồi bất thần lặng hẳn đi.
Trong phút lặng lẽ ấy chỉ còn một sợi dây đàn nhỏ bé là còn rung mãi như
thể nàng lọ lem bị các chị mắng mỏ đang than khóc.
Grigơ ngả người ra, lắng nghe theo cái âm thanh cuối cùng ấy cho đến khi
nó tắt hẳn ở trong bếp, nơi chú dế mèn đã dọn đến cư ngụ từ lâu.
Đến lúc ấy mới nghe rõ tiếng vòi nước nhỏ giọt, đếm từng giây, hệt như
một cái máy đo tiết điệu. Những giọt nước nhấn mạnh rằng thời gian không
chờ đợi ai và cần phải hối hả làm cho xong những điều dự định.
Grigơ viết bản nhạc tặng Đanhi Pêđécxen trong hơn một tháng.
Mùa đông bắt đầu. Sương mù cao xấp xỉ đầu người phủ khắp thành phố.
Những con tàu biển han rỉ từ nhiều nước kéo đến gà gật bên những bến cảng
lát gỗ, khe khẽ phì phò thở hơi nước.
Chẳng bao lâu tuyết bắt đầu xuống. Grigơ nhìn qua cửa sổ nhà mình thấy
những bông tuyết bay chênh chếch, cố bám lấy ngọn cây. Tất nhiên, không
thể nào truyền đạt âm nhạc bằng lời, dù cho ngôn ngữ của chúng ta có
phong phú đến thế nào chăng nữa.
Grigơ sáng tác về cái đẹp vô cùng của lòng trinh trắng và của hạnh phúc.
Ông viết và trông thấy cô gái có đôi mắt xanh đang nghẹn ngào vì sung
sướng, chạy đến với ông. Cô gái vòng tay ôm lấy cổ ông, áp bên má nóng
bừng của cô vào cái má đầy những sợi râu bạc lâu ngày không cạo của ông.
"Cảm ơn bác" - cô nói trong lúc chính cô cũng chẳng biết cô cảm ơn ông vì
lẽ gì.
"Cháu như mặt trời - Grigơ nói với cô - Cháu như làn sóng êm dịu, như
buổi sáng tươi mát. Một bông hoa trắng ngần đã bừng nở trong tim cháu và
làm tràn ngập thân cháu hương ngát mùa xuân. Ta rất hiểu cuộc đời. Cháu ạ,
dù người ta có nói với cháu những gì đi nữa thì cháu hãy cứ tin rằng cuộc
đời thật là kỳ diệu và tuyệt đẹp. Ta già rồi, nhưng ta đã hiến cuộc đời ta, sự
