những anh chàng kỳ quặc ở dưới kia - ông già trỏ những người câu cá - có
thể câu được một con cá nào đó? Không - bao - giờ! Đó, tôi nói với ông như
thế đó, tôi, Saclơ Antoan Pigô. Nếu trong một tuần lễ có tay nào trong bọn
họ lôi được lên khỏi mặt nước lấy một con cá mòi bằng này này - dài không
hơn một que diêm thôi - thì người ta đăng tin ấy trên báo "Firagô" như tin
ngài tổng thống Kôti bị sổ mũi vậy. Đôi khi người ta lại còn in cả chân dung
cái anh chàng câu cá vận đỏ nữa kia.
Tôi cười lớn và ông già nói bằng một giọng không cho phép người nghe
phản đối:
Ông là người Nga. Tôi đoán ra từ nãy. Nhưng ông không phải là một
người Nga lưu vong.
Sau khi biết tôi từ Maxcơva tới, ông già chìa bàn tay xù xì như một viên
gạch của ông cho tôi, rồi ông vỗ vai tôi và mắt ông bất thình lình biến mất
trong những rãnh sâu của nếp nhăn vừa cùng với nụ cười đổ xô lên khuôn
mặt bằng da thuộc của ông.
Tôi là thợ đá. - Ông già nói - Tôi đã không làm việc được nữa. Già rồi.
Con trai tôi nó nuôi tôi. Nó làm việc ở xưởng Rơnô. Không ai biết tôi
đã đẽo biết bao nhiêu bao lơn, khung hình chạm và phù điêu đẹp đẽ cho
những tòa nhà, những cầu của Pari và cả cho điện Vecxây nữa, tôi cũng
không biết. Tôi không ghi chép những công việc của mình, thưa mơxiơ.
Mà theo tôi, người nào cũng cần phải biết anh ta đã làm được cho nhân
dân của anh ta những gì. Ông nghĩ sao? Ở nước ông nguời ta biết điều
đó thì phải. Còn ở nước tôi thì không.
Tôi cùng với ông già rẽ vào một quán cà phê cóc, với chiếc sân thượng
chằng chịt dây leo. Nó vừa được tưới đẫm và những giọt nước ấm luôn luôn
nhỏ xuống trên đầu, trên tay chúng tôi.
