không thể không nhìn thấy sự thật. Sự thật đè nặng lên ông và bất chấp ý
muốn của ông, nó vẫn lọt ra trên những trang truyện ngắn.
Những trang đó là những trang đáng giá nhất của Kiplinh. Ông đã viết
một cách thoải mái như thế cuốn sách về thú rừng, cuốn Rừng thẳm, một
trong những tác phẩm hay nhất của thế kỷ thứ mười chín. Cũng như thế, ông
đã viết mấy truyện ngắn về "độ chết
của Ấn Độ", về cuộc nổi loạn của
những tên lính loại Tômmi Atkinx đã kiệt lực, vì bị trại lính nhiệt đới làm
cho mệt lử và cuối cùng về chuyện "Ấn Độ - đó là nước mà ở đấy, muốn
buộc tội một người, có thể mua mọi tang chứng, kể cả xác người, với giá
năm mươi bốn rupi
".
Ông là nguời đã vẽ ra những bức tranh sắc nét về cuộc đấu tranh giữa con
người và thiên nhiên và đặc điểm đó của ông đặc biệt đáng quý đối với độc
giả Xôviết là những con người của một xứ sở, nơi việc cải tạo thiên nhiên
được tiến hành sâu rộng và bạo dạn.
Đời Kiplinh giống đời một tên lính hay một tên gián điệp hơn đời một nhà
văn. Ông làm việc rất nhiều trong các tờ báo... Một thời gian dài ông làm
phóng viên quân sự. Suốt đời ông chỉ làm một việc là đi lang thang trên thế
giới, vào đủ mọi ngõ ngách của trái đất, nơi bàn tay của nước Anh đã vươn
tới hay là nơi nó muốn vươn tới.
Kiplinh viết cả thảy ba mươi bảy cuốn sách xuất sắc.
Đó là một người Anh khô khan, để ria đen và đeo kính. Cặp kính giấu đi
cái nhìn chăm chú và mất cảm tình của ông. Tất cả mọi cái ở trong ông đều
tuân thủ một mục đích, cả đến lối viết. Ông viết cứng rắn, rõ ràng, bằng lối
viết mà người ta thường viết những báo cáo quân sự.
Ảnh hưởng của Kiplinh đối với nền văn học thế giới là rất to lớn.
1937
KIM ÂN dịch
