Thằng bé rụt rè im lặng. Xavraxốp thắp ngọn đèn dầu hỏa. Con chim kim
tước bên phòng bác thợ thuộc da hàng xóm kêu quẹt quẹt và lên tiếng hót.
Xavraxốp ngập ngừng đẩy ly rượu cạn ra xa.
Ta đã vẽ nhiều phong cảnh Pêtergốp và Oranienbaum đến nỗi không
thể nào đếm xuể. Chúng ta, lũ ăn mày, cúi đầu kính cẩn trước cái tráng
lệ đó. Mơ ước của những người tạo ra những lâu đài và những khu
vườn đó làm cho ta rùng mình. Sau tất cả những cái đó chúng ta còn có
thể nào nhận ra và yêu mến được những cánh đồng ướt át, những túp
nhà xiêu vẹo, những mảng rừng thưa và bầu trời thấp lè tè!
Xavraxốp khoát tay và rót vốtka vào ly. Ông xoay ly rượu rất lâu trong
những ngón tay khô xác. Rượu trong ly rùng mình vì tiếng ầm ầm của chiếc
xe tang bánh sắt chạy ngang ngoài phố. Xavraxốp vụng trộm nốc cạn ly
rượu.
Ở nước Pháp có một họa sĩ đại tài tên là Côrô
. - Xavraxốp nói và ho
sặc sụa - Ông ta tìm được cả cái đẹp trong những đám sương mù và
những bầu trời xám, trong những vùng nước mênh mông. Mà cái đẹp
ấy nào có thường! Còn chúng ta ấy à... Chúng ta không mù mà mắt
chúng ta lại không biết vui mừng trước ánh sáng. Chúng ta là những
con cú, những con cú đêm...
Ông giận dữ nói và đứng lên - Quáng gà, vô tích sự và nhục nhã!
Lêvitan hiểu rằng đã đến lúc nên về. Cậu bé thèm ăn nhưng Xavraxốp nửa
tỉnh nửa say quá mải chuyện đã quên khuấy không cho học trò mình bữa trà.
Lêvitan ra. Những người đánh xe ngựa tải đồ văng tục, họ đi bên những
chiếc xe, làm lộn tuyết với nước. Ở những đại lộ, tuyết chùm bám chặt lấy
những cành cây trần trụi. Hơi nước ở các quán rượu phả vào mặt người như
ở các tiệm giặt là.
