Đặc biệt riêng khuôn mặt Ả rập đẹp trai của Lêvitan làm tội ông nhiều
hơn cả. Trong các thư từ gửi đi, Tsêkhôp thường nhắc đến sắc đẹp của
Lêvitan. "Tôi sẽ đến với anh, đẹp như Lêvitan", - ông viết - "anh ta uể oải
như Lêvitan". Nhưng tên của Lêvitan không phải chỉ là hình tượng của sắc
đẹp nam giới, mà còn là của cái đẹp đặc biệt của phong cảnh Nga. Tsêkhôp
tạo ra tính từ "lêvitan" và dùng nó rất đạt.
"Phong cảnh ở đây còn "lêvitan" hơn ở chỗ các anh" - ông viết trong một
bức thư. Cả tranh của Lêvitan cũng khác nhau nữa - những bức này "lêvitan"
hơn những bức kia.
Lúc đầu cái đó tưởng như chỉ là một câu nói đùa, nhưng càng về sau càng
thấy rõ trong cái chữ bông đùa đó có một ý chính xác - chữ đó biểu hiện
được cái duyên dáng của phong cảnh miền trung nước Nga mà trong tất cả
các họa sĩ thời bấy giờ chỉ có mỗi một mình Lêvitan là đưa được lên nền vải.
Thỉnh thoảng trên cánh đồng cỏ gần nhà Bapkin lại xảy ra những chuyện
kỳ lạ. Lúc hoàng hôn xuống, Lêvitan cưỡi con lừa già đi ra đồng cỏ, mặc giả
như một người du mục Ả Rập. Ông xuống lừa, ngồi xổm và bắt đầu quay về
hướng đông cầu nguyện. Ông giơ tay lên hát một cách thảm thiết và cúi đầu
về phía Mêkka mà lạy. Đó là buổi cầu kinh của người Hồi giáo.
Antôn Tsêkhôp ngồi trong bụi rậm với khẩu súng trường cũ kỹ, đạn nhồi
bằng giấy và giẻ rách. Ông dữ tợn nhằm Lêvitan và bóp cò. Những đám khói
mù mịt lan tỏa trên cánh đồng. Ngoài sông, ếch nhái kêu chuộc chuộc một
cách tuyệt vọng. Lêvitan thét lên ngã vật xuống đất, giả chết. Mọi người đặt
ông lên cáng, luồn tay ông vào một đôi ủng cũ bằng da và khiêng ông đi
quanh công viên. Đội đồng ca nhà Tsêkhôp hát những bài lâm khốc não
nùng bằng đủ mọi lời vớ vẩn mà họ nghĩ ra. Lêvitan cười rũ rượi, rồi không
chịu được nữa, ông nhảy xuống và chạy biến vào nhà.
Sáng sớm Lêvitan và Antôn Paplôvich Tsêkhôp đi câu cá ở sông Ixtra. Họ
chọn chỗ câu ở những bờ dốc đứng đầy bụi cây rậm rạp, những vực sâu êm
ả nơi có hoa súng nở và những con cá vây đỏ kéo đi từng đàn trong nước
ấm. Lêvitan thì thầm đọc thơ Tiutsếp
, Tsêkhôp trợn mắt lên dọa nạt và
