Deets đã có lần bị bứt rứt như thế. Và không có người đàn bà nào để
chữa trị cho anh nhưng thời gian và làm lụng vất vả đã mài cùn gai góc của
nó, bây giờ anh có thể thư nhàn mà hưởng vẻ yên tĩnh của ban đêm. Anh
thích ngồi tựa lưng vào máng nước, nghe các con ngựa tự chúng dàn xếp
mọi sự.
Anh không ngại khả năng bị tấn công. Anh có thể ngủ. Anh có biệt tài
ngủ chợp và thức giấc rất dễ, rất nhanh – nhưng mặc dù đêm dài ngày dài
anh vẫn không ngủ. Thư giãn đúng lúc cũng tốt ngang ngủ. Một người ngủ
có thể để lỡ mất cái lúc đẹp nhất của buổi tối, như lúc trăng mọc. Deets luôn
thiên về với trăng, anh thường ngắm trăng và nghĩ nhiều đến nó. Với anh, nó
thú vị và đáng yêu hơn cả mặt trời, mặt trời chiếu sáng ngày ngày một kiểu
như nhau.
Nhưng mặt trăng thay đổi. Nó chuyển động trong bầu trời, nó nhô lên
và nó lụi đi. Những đêm trăng rằm, nó mọc tròn đầy và vàng rực bên trên
những dải đất bằng ở quanh Bồ Câu Cô Đơn, nom gần đến nỗi người ta ngỡ
có thể leo lên bằng một cái thang rồi bước thẳng vào trong. Một ít phen
Deets đã tưởng tượng mình làm như thế – dựa chiếc thang vào vầng trăng
tròn vành vạnh cũ xưa rồi leo lên. Nếu anh làm vậy thì chắc chắn ông Gus sẽ
có một cái gì đó để nói trong một thời gian dài. Khi không có gì cần phải
xem xét chung quanh, ngoài mấy con ngựa hít nước, anh có thể giữ cho đầu
óc thư nhàn bằng việc ngắm trăng ngắm trời. Anh yêu những đêm sáng trời,
ghét mây – khi trời nhiều mây anh cảm thấy mất đi một nửa thế giới. Nỗi sợ
người da đỏ của anh, nỗi sợ sâu xa, gắn với tâm niệm của anh, cho rằng mặt
trăng có những quyền lực mà cả người trắng lẫn người đen đều không hiểu
nổi. Anh đã nghe ông Gus nói trăng xô chuyển nước, và tuy đã nhìn biển
nhiều lần, ở gần Matagorda, anh vẫn không tài nào hiểu trăng xô chuyển
nước đi như thế nào.
Nhưng anh tin người da đỏ hiểu trăng. Anh chưa nói về trăng với họ
nhưng anh biết họ có nhiều tên gọi mặt trăng hơn người trắng, và điều đó
đòi hỏi họ phải có sự hiểu biết sâu sắc hơn. Một lần, sau trận đánh đáng sợ ở
Đồi Đồn Ma, anh mơ thấy người da đỏ đã có được cách chuyển mặt trăng
