cơ giới 33 của Bộ dân ủy nội vụ chặn đường ra biển của địch ở Xô-tri. Còn
ở quá phía Đông khu vực này thì có một đơn vị lớn của đại tá I. I. Pi-ia-sép
đảm nhiệm nhiệm vụ phòng ngự. Tiếp nữa là các đơn vị thuộc sư đoàn bộ
binh 394 của trung tá I. G. Can-ta-ri-a và các đơn vị khác.
Nhiều đội công nhân vũ trang cũng đã được điều tới các mỏm núi. Toàn
bộ đại gia đình các dân tộc miền Cáp-ca-dơ đã đứng lên chống địch. Cuộc
đấu tranh sinh tử với những người khách không mời mà đến đã diễn ra quyết
liệt trên các tuyến chiến đấu và ở phía sau quân địch. Tình hữu nghị anh em
giữa các dân tộc đã vượt qua mọi thử thách. Mọi tính toán của bọn chiếm
đóng trông đợi vào sự suy yếu của mối tình hữu nghị ấy, đã hoàn toàn sụp
đổ
Chính trong thời gian này đã diễn ra những sự kiện ở khu vực đèo ngang
Ma-rúc-xki. Trong những điều kiện rất khó khăn, các chiến sĩ bảo vệ đèo
ngang đã anh dũng đánh bại mọi mưu toan của các đơn vị miền núi Đức
nhằm đánh chiếm đèo ngang và đột phá vào đây qua dãy núi Cáp-ca-dơ
chính. Các đồng chí đã hoàn thành nhiệm vụ quang vinh của những quân
nhân cho đến phút cuối cùng.
Những trận chiến đấu ác liệt đã diễn ra ở Tê-rếch. Tập đoàn quân xe tăng
1 bao gồm 2 quân đoàn bộ binh và 3 quân đoàn xe tăng địch tiến công ta ở
đây. Mũi đột kích của chúng nhằm cùng một lúc tiến ra tới tận bờ biển Ca-
xpi-en lẫn tuyến đường quân sự Gru-di-a. Song, quân Đức không hề thu
được kết quả gì ở cả hai nơi trên.
Những trận chiến đấu tại những cửa ngõ vào Oóc-giô-ni-kít-dê và Grô-
dơ-nưi đã hoàn toàn thất bại và làm cho chúng bị tổn thất nặng. Dù cố sức
đến mấy, chúng cũng không sao tới được vùng dầu lửa Grô-dơ-nưi và Ba-cu.
Và, ý đồ của địch nhằm mở đường sang Cận Đông thế là cũng tan vỡ nốt.
Quân Đức cũng thoát khỏi cảnh tượng ấy trên hướng Biển Đen, mặc dù
chúng đã đặc biệt tích cực hoạt động, nhất là ở Tu-áp-xe. Từ cuối tháng
Chín, sau khi đã chuyển quân tập kết nhiều binh lực lớn, chúng một lần nữa
mở các cuộc tiến công, rõ ràng nhằm bao vây và tiêu diệt chủ lực của tập
đoàn quân 18. Vùng ven biển lại bị uy hiếp một lần nữa. Trong điều kiện ấy,