Đã đến lúc ngồi trên xuồng cũng thấy được hình dáng ở mờ mờ của ngọn
núi Mi-tơ-ri-đát, nơi có các đài quan sát của địch khống chế vịnh Kéc-lsơ.
Đồng chí cầm lái vững tay điều khiển con tàu cập bến, và chúng tôi lên bờ.
Đất đai Crưm!.. Trước đây nó là nguồn sức khỏe và lạc thú, là xứ sở của
những vườn cây tỏa hương thơm và những bãi biển óng vàng, là kho bảo
tàng nhiều kỷ vật văn hóa có một không hai của nhiều thời đại và nhiều dân
tộc. Thực ra tôi hiểu Crưm chủ yếu từ khía cạnh khác.
Trong bản thân tôi, những ký ức tươi sáng gắn chặt với Crưm. Từ Trường
pháo binh Mát-xcơ-va mang tên L. B. Cra-xin, tôi được điều về đây. Ở Mát-
xcơ-va, việc học tập cũng rất thú vị, một năm vụt trôi qua lúc nào không
biết. Tôi học hành tấn tới, thu được nhiều kết quả trong môn cưỡi ngựa.
Song một hôm vào đầu tháng Chín 1927, khi điểm danh buổi sáng, đồng chí
khẩu đội trưởng nói rằng ở Xê-va-xtô-pôn đang thành lập một trường pháo
binh mới: người ta đang chiêu sinh năm thứ nhất, tuyển học viên của tất cả
các trường pháo binh trong nước cho ba lớp trên cùng. Khẩu đội của chúng
ta mỗi khóa phải cử cho Xê-va-xtô-pôn hai người.
- Nếu đồng chí nào có nguyện vọng thì bước lên hai bước. Nếu không có
ai thì tôi sẽ chí định, -đồng chí khẩu đội trưởng kết thúc.
Chẳng phải suy nghĩ lâu, tôi huých anh bạn đồng hương Pi-ốt Va-xi-li-ép
và thế là hai chúng tôi cùng bước lên phía trước. Các khóa khác mỗi khóa
cũng có một người, còn số thiếu thì được chỉ định ngay tức khắc. Mọi thể
thức cử người chỉ có vậy. Chiều tối ngày hôm sau chúng tôi đã có mặt ở sân
ga Cuốc-xcơ với chiếc hòm gỗ trong tay.
Chúng tôi đến Xê-va-xtô-pôn. Lúc này mới biết rõ rằng đây là trường
pháo cao xạ đầu tiên ở Liên Xô. Chừng một tháng, chúng tôi chưa phải lên
lớp, chỉ có việc trông nom ngựa mà thôi: ngày hai lần lắm rửa kỳ cọ, cho
ngựa ăn uống và dựng chuồng ngựa nữa. Lần đầu tiên chúng tôi được nhìn
thấy biển, được tắm biển và nằm dài trên bờ. Chúng tôi hài lòng khôn tả vì
đã “bước lên hai bước”.
Ngoài chúng tôi là những người từ Mát-xcơ-va về đây ra, còn có các học
viên từ Ki-ép, Xu-mư, Lê-nin-grát. Mọi việc đều được thu xếp ổn thỏa và
