triết gia mèo thông thái nhất để xem có thể làm gì. Sau khi cân nhắc kỹ
lưỡng chúng đã đồng ý rằng tình thế tiến thoái lưỡng nan, vấn đề tự nó
không giải quyết được, giải pháp thực tế duy nhất là bỏ cuộc, buông xuôi,
thoái vị, bằng cách chọn từ những sinh vật kém cỏi hơn ra một loài, một
chủng loại đủ lạc quan để tin rằng có thể giải quyết nỗi khổ tử vong và đủ
ngu để không bao giờ biết đến những điều tốt hơn. Vì vậy loài mèo sống
với người, hoàn toàn phụ thuộc vào chúng ta về thức ăn và chỗ ở nhưng
không nhấc dù là một cái móng chân lên để giúp con người và cũng chẳng
thích họ. Nói tóm lại, đó là lý do con mèo của mình nhìn mình như vậy).
Ta đánh giá loài chó hạng tư. Nó can đảm, trung thành, thủy chung phục
vụ; nó cũng ăn bám mình. Thất bại của nó (so với loài mèo) là nó sẽ làm
việc cho mình một cách tự nguyện, vui vẻ, nhái theo mọi trò tiểu xảo bất kể
ngớ ngẩn thế nào chỉ để làm vui lòng mình, để được một cái xoa đầu; như
mọi loài ký sinh thượng hạng và cừ khôi, thất bại của nó là làm kẻ bợ đỡ,
tin rằng nó cũng phải tỏ lòng biết ơn; nó sẽ hạ thấp và làm trái với phẩm giá
của chính nó để ta vui; nó vẫy đuôi mừng để đổi lấy một cú đá, nó sẽ tranh
đấu hy sinh đời nó cho ta và buồn khổ nhịn ăn tới chết trên nắm xương tàn
của ta. Ta đánh giá loài ngựa hạng chót. Một loài có khả năng nhưng chỉ
nghĩ được mỗi lần một thứ, phẩm chất mạnh nhất của nó là rụt rè và sợ hãi.
Một đứa trẻ cũng có thể lừa và phỉnh phờ để nó chịu gẫy chân hay đứt tim
vì chạy quá xa quá nhanh, hay nhảy quá xa quá mạnh quá cao; nó sẽ ăn tới
chết nếu không được coi chừng như con nít; nếu nó chỉ có một gram thông
minh của con chuột kém cỏi nhất thì nó sẽ là người cưỡi.
Ta đánh giá loài la hạng nhì. Hạng nhì chỉ vì mình có thể bắt nó làm việc
cho mình. Nhưng nó cũng chỉ làm việc trong quy định chặt chẽ do nó tự đặt
ra. Nó sẽ không cho phép nó ăn quá nhiều. Nó sẽ kéo xe hay kéo cày,
nhưng nó sẽ không chạy đua. Nó sẽ không thử nhảy qua cái gì nó không
biết rõ trước khi nó nhảy; nó sẽ không vào bất kỳ chỗ nào trừ phi chính nó
biết phía bên kia có cái gì; nó sẽ nhẫn nại làm việc cho mình trong mười
năm để có cơ hội đá mình một cái. Nói tóm lại, không gánh trách nhiệm
của tổ tiên và bổn phận đối với hậu thế, nó chiến thắng cả sự sống lẫn sự
