Bà Macmê không tin điều đó. Nhưng Sulet nghe người ta nói như vậy ở
quán cà phê. Bà Mactanh kính ngạc thấy Sulet, người Cơ đốc giáo và theo chủ
nghĩa xã hội, lại có thể nói với thái độ ít cung kính như vậy về một giáo hoàng,
bạn của nền cộng hòa. Nhưng Sulet không tra Lêông XIII. Ông ta n
- Trí tuệ các giáo hoàng chẳng được là bao; Lê-ông XIII tin tưởng và mong
muốn nền Cộng hòa Ý sẽ là vị cứu tinh của Giáo hội, nhưng Giáo hội sẽ không
được cứu thoát theo lối suy nghĩ của một Makiavon trong tôn giáo đâu. Cách
mạng sẽ làm giáo hoàng mất hết những thứ được biếu xén một cách phi lý
cùng với tài sản. Và đó mới là con đường cứu thoát. Bị tước đoạt và trở nên
nghèo khổ, giáo hoàng sẽ có sức mạnh. Ông sẽ làm rung chuyển cả thế giới.
Chúng ta sẽ gặp lại Pie, Lanh, Cie, Anaclê và Clêmăng, những người nhỏ bé,
những người dốt nát, những vị thánh buổi đầu đã làm thay đổi bộ mặt trái đất.
Nếu vạn nhất nay mai, ngồi trên ghê giáo hoàng là một đức giáo mục chân
chính, một tín đồ Cơ đốc giáo chân chính, thì tôi sẽ đến gặp và nói: “Giáo
hoàng chớ làm một ông già bị chôn sống trong ngôi mộ vàng, mà hãy bỏ lại
đám thị tùng, “hộ vệ và hồng y giáo chủ, bỏ lại thành thất và những ảo ảnh uy
quyền, để khoác tay đi xin bố thí của dân tộc. Rách rưới, nghèo khổ, bệnh tật,
tàn tạ, đi trên mọi nẻo đường, lấy bản thân mình làm hình ảnh của chúa Giêsu.
Ngài hãy nói: “Tôi xin được bố thí miếng bánh để lên án bọn giàu có”. Ngày
hãy đến các phố phường và kêu ở từng nhà với cái vẻ ngời nghệch cao siêu:
“Các ngươi hay làm những con người nhỏ bé, hiền hậu, nghèo đói”. Ngài hãy
tuyên bố hòa bình và nhân ái ở các đô thành tối tăm, trong các túp nhà tồi tàn,
trong trại lính. Người ta sẽ khinh bỉ, sẽ ném đá xua đuổi ngài. Bọn hiến binh sẽ
lôi ngài vào nhà tù. Trước mặt những người hèn mọn cũng như những kẻ có uy
quyền, trước mặt những người nghèo cũng như kẻ giàu, ngài sẽ là một trò cười,
một vật kinh tởm và tội nghiệp. Các linh mục sẽ phế truất ngài và tôn lên một
giáo hoàng chống giáo hoàng. Mọi người sẽ bảo ngài là một thằng điên. Và
mong sao họ nói đúng; mong sao ngài là một thằng điên: chính những thằng
điên đã cứu thoát thiên hạ. Loài người sẽ cho ngài oai vương miện bằng gai
góc và cây thiền trượng bằng lau sậy và sẽ nhổ vào mặt ngài. Chính qua tín
hiệu ấy, ngài sẽ trở thành chúa Giêsu và vị chúa chân chính; và cũng chính
