tiên của buổi bình mình; cuối cùng buồn ngủ, anh đóng cửa sổ lại, trở về
giường, nằm duỗi dài ra và chỉ lát sau, đã ngủ thiếp đi như chết.
Sáng hôm sau, anh dậy rất muộn; trong người thấy khó chịu quá, cái khó
chịu của một người nằm bên chiếc bếp lò hít phải nhiều hơi than, đầu nhức
như búa bổ. Trong phòng ánh sáng mờ mờ, không khí ẩm thấp rất khó chịu
lùa vào phòng, qua các khe hở trên những cánh cửa sổ có treo đầy những
tranh, những khung đã căng vải. Ủ dột, bực bội, như con gà phải mưa,
Chartkov ngồi trên chiếc đi văng thủng rách, chẳng biết làm gì, cuối cùng,
anh lại nghĩ đến giấc mơ hôm qua. Nhớ lại dần dần giấc chiêm bao anh
càng thấy nó thực một cách khó chịu quá, đến nỗi anh nghĩ bụng không biết
đây có thật chỉ là một giấc mơ, chỉ là một cơn mê sảng hay còn ẩn giấu một
cái gì khác, một câu chuyện ma quỷ gì. Anh gỡ tấm dạ phủ bức tranh ra,
nhìn kỹ bức chân dung khủng khiếp nọ dưới ánh sáng ban ngày. Cặp mắt
quả sinh động lạ thường, nhưng anh chẳng thấy nó có gì đáng khiếp sợ; tuy
nhiên, nhìn nó anh vẫn có một cảm giác rất kỳ dị, khó chịu. Anh không
cảm thấy hoàn toàn chắc chắn rằng những việc xảy ra đêm qua lại chỉ là
một giấc mộng. Hình như trong giấc mộng đó, hẳn cũng có một ít sự thực
khủng khiếp. Hình như ngay trong cái nhìn và nét mặt của lão già cũng có
một cái gì chứng tỏ rằng đêm qua lão đã ở bên cạnh anh; tay anh còn cảm
giác như đã cầm một vật gì nằng nặng, mà vừa mới đây thôi có ai giằng lấy
đi. Tưởng chừng như giá lúc ấy anh nắm chặt hơn, thì khi tỉnh dậy gói tiền
sẽ còn nằm trong tay anh.
“… Trời ơi, ước gì ta chỉ có lấy một phần số tiền ấy, chỉ một phần thôi!”
– vừa nghĩ bụng, anh vừa thở dài, và lại hình dung đến những gói tiền vàng
từ trong cái túi của lão già đổi ra với mấy chữ đầy cám dỗ: “1000 rúp”.
Giấy gói mở tung, những đồng tiền vàng sáng lóe lên rồi lại lấp đi dưới
giấy gói, và anh họa sĩ ngồi thừ ra đấy, mắt đờ đẫn nhìn vào khoảng không,
không sao xua đuổi cái hình ảnh ấy đi được, như đứa trẻ ngồi trước một đĩa
bánh ngọt, nuốt nước dãi nhìn người khác ăn. Cuối cùng, mấy tiếng gõ cửa
lôi anh về với thực tế một cách khó chịu. Đó là lão chủ nhà và viên cảnh sát
khu phố, những con người, như ai nấy đều biết, mỗi khi xuất hiện, còn
