thường của hoạ sĩ đã thôi miên hết mọi người. Giá cả bức chân dung đã lên
cao quá sức tưởng tượng, phần đông những người tham gia đấu giá bán đã
bỏ cuộc. Chỉ còn hai nhà quý tộc nổi tiếng, rất ham hội hoạ, nhất quyết
không chịu nhường nhau bức tranh kì dị này. Họ đã nóng mặt lên và hẳn
giá bức chân dung sẽ vọt lên tới mức kinh khủng, nếu không có một người
trong đám đông thốt nhiên nói:
— Xin phép hai người tạm dừng cuộc tranh chấp lại một lát. Có lẽ tôi là
người có quyền được nhận bức tranh này hơn bất kỳ ai hết.
Nghe nói, lập tức cả đám đông chú ý quay lại nhìn một người trạc ba
mươi lăm tuổi, dáng người thanh tú, mái tóc đen nhánh rủ xuống thành
những vòng xoắn dài. Gương mặt dễ ưa, có cả vẻ vô tư lự, sáng sủa và tỏ rõ
một tâm hồn không biết gì đến những lo âu nhức nhối của xã hội thượng
lưu; tất cả đều cho thấy anh ta là một nghệ sĩ. Mà thực thế, người ấy là hoạ
sĩ B, mà trong đám đông có một số người quen biết riêng.
— Tôi nói thế, có thể các ngài thấy có phần kỳ quái – hoạ sĩ B nói tiếp
khi thấy mọi người chăm chú nhìn mình – nhưng nếu các ngài vui lòng
nghe câu chuyện nhỏ sau đây, có lẽ các ngài sẽ thấy tôi nói như vậy là có lý
do chính đáng. Tôi có đủ mọi cơ sở để tin chắc rằng đây chính là bức chân
dung mà tôi đang tìm.
Một vẻ tò mò rất tự nhiên lộ rõ trên gương mặt mọi người, và ngay cả
những người xướng giá cũng ngừng lại, tay vẫn giơ cao búa, miệng há hốc,
háo hức lắng nghe. Khi câu chuyện mới bắt đầu, dù sao người ta cũng vẫn
còn nhìn bức chân dung, nhưng về sau, càng ngày càng bị câu chuyện thu
hút, mọi người đều nhìn đăm đăm vào người kể chuyện.
— Các ngài đều biết rõ cái khu vực là Kolomna trong thành phố này. Ở
đấy, cái gì cũng khác với những khu vực khác của thành phố Petersburg;
đấy không phải là thủ đô mà cũng chẳng phải là tỉnh nhỏ: bước vào đường
phố khu Kolomna, người ta liền tưởng chừng như đã xoá bỏ xa hết mọi ước
mơ của tuổi trẻ, mọi khát vọng. Tương lai không hề bước chân vào đây, tất
cả chỉ là im lặng và co rút lại, là cặn bã của cuộc sống huyên náo của thủ
đô. Đến đây ở có những viên chức về hưu, những bà quả phụ, những người
