sử của tác giả. Một trái tim giàu tình cảm với một lòng tin kiên định đã
hướng cha tôi chọn những đề tài thiêng liêng, bậc thang cao nhất, bậc thang
cuối cùng của điều chí cao hoàn mỹ. Cha tôi không có tính hiếu danh cũng
như tính hay cáu gắt, vốn là những nét cố hữu trong tính cách của nhiều
hoạ sĩ. Một con người cương nghị, trung trực, thẳng thắn, thậm chí còn lỗ
mãng nữa, một con người che dưới cái vỏ bề ngoài khá xù xì một chút tự
hào trong tâm hồn và xét người khác vừa khoan dung, vừa nghiêm khắc.
“Mặc họ, – cha tôi thường nói, – tôi làm việc có phải vì họ đâu. Tranh tôi
vẽ không phải để treo trong phòng khách, mà để treo trong nhà thờ. Ai hiểu
tôi sẽ cảm ơn tôi, người không hiểu cũng không vì thế mà bớt cầu nguyện.
Ai lại đi trách người ham ăn chơi là không hiểu hội hoạ? Bù vào đấy, họ đã
thạo đánh bài, đã biết đâu là rượu ngon, ngựa tốt. Ví phỏng họ lại nhúng
tay vào việc này việc nọ, rồi bắt đầu có ý kiến, ấy thế là sẽ không sao sống
nổi với họ! Mỗi người có một lĩnh vực riêng, ai hãy lo phần nấy. Tôi thích
người nào nói thẳng là mình chẳng hiểu tí gì còn hơn là kẻ giả dối, không
biết lại cứ bảo là biết, và chỉ làm hỏng hết mọi việc.” Cha tôi làm việc tốt,
với giá tiền công ít ỏi, vừa đủ để nuôi gia đình và có phương tiện làm việc.
Ngoài ra, người không bao giờ từ chối giúp đỡ một ai, sẵn sàng giúp đỡ
một hoạ sĩ nghèo; người có lòng tin, lòng tin chất phác đầy thiện ý của ông
cha ngày xưa và có lẽ chính vì thế cho nên những khuôn mặt người vẽ, tự
nhiên có được cái thần sắc cao cả mà ngay cả những tài năng lỗi lạc chật
vật mãi cũng không vẽ được. Cuối cùng, nhờ có chí kiên nhẫn, làm việc
cần cù và một lòng kiên định không gì lay nổi quyết tâm đi theo con đường
mình đã chọn, cha tôi đã bắt đầu được ngay cả những người trước kia đã
từng gọi cha tôi là dốt nát, là thợ vườn, kính trọng. Cha tôi luôn luôn được
nhà thờ đặt vẽ tranh, không bao giờ hết việc làm. Có một bức vẽ đặc biệt
thu hút tâm lực của người. Tôi không còn nhớ đích xác đề tài bức vẽ ấy là
gì, tất cả tôi chỉ biết là trong bức vẽ ấy cần phải có một con ác quỷ. Người
suy nghĩ rất lâu về hình ảnh để mô tả nó, người muốn cụ thể hoá trên
gương mặt nó tất cả những cái gì đè nén áp bức con người. Đôi khi trong
những lúc ngẫm nghĩ như vậy, hình ảnh lão già cho vay nợ lãi kỳ dị nọ