nào cũng có những cuộc thiêu sống những mụ phù thủy và hành quyết bọn
người được gán tội là tà giáo.
Nhưng tình hình đã biến chuyển, những người công dân nổi giận đã dám
nói lớn, công khai và thét to trên đường phố để đòi quyền tự do. Thủ tướng
Đông Manuen, rất có thể có những biện pháp để chế ngự và chấm dứt
những hoạt động điên cuồng của Giáo hội. Giáo hội biết rõ điều đó, và còn
biết rõ cả cái lý do sâu xa của thái độ chần chừ đó của ông Thủ tướng nham
hiểm, ông ta hy vọng những cuộc khủng bố tàn bạo ấy sẽ gây tâm lý phẫn
uất, căm thù trong dân chúng Tây Ban Nha đối với Giáo hội, tạo cho họ
những dự cảm chờ đón Napôlêông như một vị cứu tinh đến để giải thoát
cho họ.
Song, những người chủ chốt nắm vận mệnh của Tòa pháp đình Xanh
Ôpfítxơ cũng có những tính toán trong kế sách của họ. Họ đã từng được
chứng kiến rất nhiều triều đại quân chủ được dựng lên và sụp đổ. Họ hành
động cho tương lai mà không phải chỉ nhìn vào hiện tại. Họ biết Napôlêông
có nhiều thù địch, cả Gôđoa của Tây Ban Nha này cũng vậy: một nhát dao
hay một phát súng rất có thể chấm dứt sự nghiệp của hai vị Hoàng đế này.
Nhưng Giáo hội thì vẫn tồn tại đó, vẫn là chủ nhân đầy quyền lực của đất
nước Tây Ban Nha. Những hành động khủng bố của Giáo hội đã gây nên
những phản ứng mạnh mẽ trong dân chúng. Người ta bắt đầu công khai phê
phán các thẩm phán quan. Từ thượng cổ đến nay, chưa bao giờ có chuyện
bạo gan như vậy. Một người thuộc dòng dõi quí tộc, có thái độ chống đối
những hoạt động của Giáo hội đã bị bắt giữ ở Coócđu, về sau chẳng ai biết
rõ số phận của người này ra sao. Một nhà thơ trào phúng ở thành phố Xevin
đã bị mất tích một cách bí mật. Cuối cùng, vị Đại giáo chủ, Chánh án Tòa
án tối cao của Giáo hội quyết định giáng đòn trừng phạt vào những nhân
vật cao hơn nữa. Một bản danh sách những người nguy hiểm đối với Giáo
đội đã được bí mật xét duyệt và cơ quan Mật vụ đã đến gõ của cả những tòa
dinh cơ đồ sộ nhất Mađrit.
Cái tên Franxitxcô Gôya là một trong số những người đầu tiên được ghi
trên bản danh sách mật ấy. Một đêm kia, anh đã bị bắt giữ không tuyên bố
