LUÂN HỒI
I.- MỞ ĐỀ
Có
một số người bảo “Nhà Phật nói Luân hồi để ru ngủ con người trong giấc
mơ mê tín”. Chúng ta khảo sát kỹ coi câu ấy có đúng thế không? Đó là nhiệm vụ của
người truyền bá Phật giáo, cần phải làm sáng tỏ vấn đề này. Bởi thuyết luân hồi là một
thuyết quan trọng trong nhà Phật, nếu là mê tín thì đạo Phật là đạo mê tín hay sao? Hẳn
không phải thế, đạo Phật là đạo giác ngộ, truyền bá những lẽ thật của mình giác ngộ
được cho chúng sanh biết là nhiệm vụ của đức Phật. Chúng ta là người nối bước theo
sau đức Phật, cần phải nghiên cứu tường tận giải bày rõ ràng để mọi người được hiểu
khỏi sanh nghi ngờ là một điều cần yếu không thể thiếu được. Lý luân hồi là một cơ
cấu hệ trọng trong Phật pháp, bao gồm cả nhân quả, nghiệp báo là căn bản đạo đức của
người tu Phật. Không thông lý luân hồi, người Phật tử khó bề tu tiến được. Do đó,
chúng ta cần phải tìm hiểu cho thấu đáo.
II. ĐỊNH NGHĨA
Luân
hồi là xoay vần, cứ mãi đảo lên lộn xuống xoay vần trong khuôn khổ cố
định. Mọi sự đổi thay biến chuyển không đứng yên một vị trí nào. Hằng xê dịch biến
thiên từ trạng thái này sang trạng thái khác, từ hình tướng này sang hình tướng khác.
Tất cả sự biến thiên đều tuỳ duyên thăng trầm không nhất định là luân hồi.
III. LUÂN HỒI LÀ SỰ THẬT
Qua
định nghĩa trên, chúng ta thấy luân hồi là một triết lý thực tiễn không còn
gì phải nghi ngờ. Bởi vì con người và vũ trụ hiện tại đều nằm chung trong một định
luật “biến thiên”.
a/ Quả đất Luân hồi:
Nhờ khoa học phát minh cho biết quả địa cầu chúng ta
đang ở xoay tròn quanh một cái trục trong không gian. Do sự xoay tròn này, phía nào
của quả đất hướng về mặt trời là sáng, phía bị khuất là tối. Từ đó, con người mới đặt ra
thời gian. Sự xoay tròn này không phải luân hồi là gì? Quả đất xoay khiến có ngày
đêm và hai mươi bốn tiếng đồng hồ nhịp nhàng theo chiều quay của trái đất, lại có chia
xuân hạ thu đông, do sự xê dịch gần và xa mặt trời. Từ sự xoay tròn của trái đất, nảy
sanh thời gian, thời gian và trái đất đều là luân hồi. Quả đất là chỗ tựa nương để sống
còn của vạn vật và con người; bản thân nó đã luân hồi thì những vật tựa nương vào nó
làm sao khỏi luân hồi. Thế thì cả vũ trụ lẫn vạn vật cùng toàn thể chúng sanh đều là
luân hồi. Đó là một sự thật căn cứ trên khoa học, chớ không phải là chuyện huyền
thoại mơ hồ. Thể theo sự nhận xét tổng quát này, chúng ta cần đi chi tiết hơn cho dễ
hiểu.
b/ Vạn vật Luân hồi:
Muôn vật trên quả địa cầu đều cùng chung luân hồi.
Về sinh vật từ cái cây cọng cỏ bởi do hạt nẩy mầm tăng trưởng thành cây, sanh
hạt, đảo đi lộn lại mãi không cùng. Các loài động vật thì từ trứng nở thành con, con lại
sanh trứng; hoặc từ bào thai thành hình, khi trưởng thành lại có bào thai, lẩn quẩn
loanh quanh không cùng. Đó là chúng ta nói sự luân hồi trong cuộc tiếp nối. Đến ngay
bản thân sự vật cũng bị luân hồi, chúng sanh trưởng thành là do đất nước gió lửa, khi
