BƯỚC ĐƯỜNG CÙNG - Trang 136

Người này suy tính một lát rồi bằng lòng, Pha và những người phu làng yên
lặng xem việc mua bán. Lý trưởng mỉa mai nói khẽ với người tuần:
- Thế là ba nhăm cây tre này lại thành ra hợp lệ để chốc bán cho người
khác. Ngon quá.
- Nhận sáu nhăm mà biên là một trăm. Cứ một vụ đi đê ông ấy làm
giàu được.
Ông thừa coi cho người đứng thành một dãy dài, từ ruộng xa chân đê đến
qua ngang mặt đê, chỗ cho chạch. Một người cầm mai đào ba góc đất, rồi
một người cúi xuống, bê tảng đất lên, chuyền tay nhau cho đến người cuối
cùng thì be cho con chạch thêm vững.
Mặt trời như thiêu vào lưng. Phu phen chỉ đóng chiếc khố mồ hôi nhễ nhại.
Nước ào ào cuộn. Trống thùng thùng đánh liên hồi. Các người coi đê, quần
lấm như trát đất, đi lại tấp nập hò hét. Sức nước xem thế rất mãnh liệt,
nhưng sức người cũng găng. Cả một dãy dài hàng hai cây số, hoạt động
không ngừng, nhưng bên kia, bên cánh đồng, chạy rộng như một bức thảm
nhung xanh, gió hiu hiu, lúa má vẫn bình tĩnh lơi lả, có vẻ êm đềm như các
ông điền chủ đợi ngày thu thóc.
Đến chiều, trời oi bức, như báo trước một tai nạn chẳng vừa. Quả nhiên, lúc
mọi người đương nghỉ tay, ngồi ở vệ đê bốc cơm ăn, thì một cơn giông nổi
lên. Sóng to vỗ mạnh vào con chạch kêu óc ách. Mây đen kéo mù mịt, rồi
mưa to như trút đổ xuống. Phu phen chạy như vịt. Nhưng một lệnh truyền
ra những ngọn roi mây quất lia lịa, bắt họ phải đứng đó để chờ. Bỗng tin dữ
dội ở đâu đâu đưa đến, người báo vỡ khúc đê Đồng Sớm, người đồn như
sạt khúc đê Phượng Hoàng. Ai nấy nghĩ đến ruộng nương đều lo lắng, sợ
hãi.
Quan bắt dân phải hết sức nhanh chóng, be con chạch cho cao, cho rộng
thêm lên. Nước mưa ở trên trút xuống như giội. Trời tối dần. Những ngọn
đèn pin thỉnh thoảng lòe sáng để đếm từng hàng xem có thiếu người nào
không. Mãi nửa đêm, ngớt mưa, bọn phu mới được nghỉ. Nhưng sáng hôm
sau mực nước lên gần mấp mé mặt con chạch đã đắp cao. Nhiều nơi nước rỉ
sang đồng, mà trời vẫn u ám. Mưa lại trút một trận nữa. Rồi mưa mãi. Mưa
cho vừa ba ngày.