BƯỚC ĐƯỜNG CÙNG - Trang 80

chủ to, các quan bênh những người nhiều ruộng mới cố xin rút xuống năm
chục đấy ạ.
Ông nghị ngẩn ra lắng nghe rồi bĩu môi, nói:
- Hạng nghị viên ấy là hạng nghị viên chó má, nhà nước định thế, sao
không cãi cho bằng được, để y nguyên thuế cũ nhất loạt hai đồng rưỡi có
hơn không. Lý gì thằng mõ cũng là người như tôi, mà chỉ nộp có một đồng
thuế thân. Hay tôi tưởng sự sung sướng của nhà nước ban cho năm mươi
lần hơn nó? Thực là mất cả công bằng. Đáng lẽ càng người giàu càng đáng
nộp một đồng, quanh năm, như tôi đây, có ra ngoài mấy khi đâu, cho nên
chẳng cần gì đến đường xá cầu cống của nhà nước. Nhà tôi lại xây tường
kiên cố để giữ trộm cướp, chả cần gì đến lính tráng tuần đinh. Nhà giàu
thường hay nuôi thầy giáo riêng trong nhà để dạy con, hoặc cho chúng nó
đi Hà Nội, đi sang Tây, học tháng nào mất tiền tháng ấy. Tôi không hiểu
sao, viện dân biểu trong đó biết bao nhiêu ông nhà giàu, mà không biết
bênh lấy quyền lợi cho chu đáo. Thực là tiếc cái thời buổi cũ. Nghị viên
ngày xưa danh giá lắm chứ, ai cũng được kim khánh, mề đay, phẩm hàm.
Bây giờ nhà nước coi rẻ quá, chả thưởng cho cái gì cả.
Nói đoạn, ông thở dài. Lý trưởng thưa:
- Khóa sau, mời quan ra nghị viên.
- Anh tính tôi ra làm gì? Giàu có tôi cũng giàu rồi, sang tôi cũng sang
rồi, hơi đâu mà tranh giành, vất vả. Mà có chạy được, bất quá mình cũng lại
vẫn chỉ là quan nghị, chứ hơn gì? Hễ nhà nước có mở quốc trái phòng thủ
Đông Dương nữa mà có thưởng hàn lâm, thì tôi quyên cái ấy hơn, vừa danh
giá, vừa không mất đi đâu đồng nào, vừa được lãi.
Nói đoạn tiếng xè xè thuốc phiện kéo thật đều. Rồi ông nghị bảo:
- Nghĩa là vui chuyện, tôi nói cho các anh nghe chơi, chứ băm nhăm
năm mươi đồng, thì tôi cũng chẳng phải nộp đồng nào.
Chánh hội vội vàng đáp:
- Lạy quan, như năm ngoái, mỗi xuất thẻ chả là bao, chỗ chúng con
làm việc trong làng này như tôi con quan, nên không dám thu của quan,
nhưng năm nay, bẩm nó cao quá.
- Chà, các anh phải bỏ tiền túi ra nộp cho tôi đấy hẳn? Chẳng qua các