người kế chân ông tại Sài Gòn tiến hành một cuộc “biểu dương vũ
trang nhằm ép triều đình Huế phải điều đình”, một cuộc biểu
dương, mà theo ý của ông, sẽ không vượt quá những cuộc biểu dương
ông ta đã chỉ đạo khéo léo trong cuộc viễn chinh Pháp - Tây Ban Nha.
Sau đó, dự đoán là La Grandière sẽ không ngừng lại ở đây, ngày
16/5/1867, ông đã chỉ thị “phải tránh tất cả những gì có thể làm cho
triều đình Huế phải lo ngại” và chờ đợi ông ta cho phép hoặc
“nhằm nối lại những cuộc thương thuyết với triều đình Huế,
hoặc áp dụng những biện pháp hăm dọa chống lại nó”
Ngày 18/7/1867, Rigault de Genouilly biết được rằng La
Grandière không chú ý gì đến những chỉ thị của ông, đã thực hiện
toàn bộ những chiến dịch mà ông Đô đốc-cầm quyền đã dự định
từ lâu nay. Cùng ngày hôm ấy, ông Bộ trưởng biểu thị sự ngạc nhiên
và sự bất tán thành của ông ta:
“… Cái tin nghiêm trọng này càng làm tôi vô cùng ngạc nhiên vì
tình hình Nam kỳ, theo như những công hàm ông đã gửi cho tôi
trước đây, đối với tôi, dường như đã làm tiêu tan đi trong tư
tưởng của ông mọi ý định lợi dụng tức khắc cái tự do hành
động mà bức công hàm ngày 20/2 đã đặt vào tay ông.
Vả lại, lúc bấy giờ tôi đã khuyên ông nên chiếm Vĩnh Long
trước, sau đó mới chiếm Châu Đốc và Hà Tiên. Và những
chiếm đóng liên tiếp ấy đã chỉ thị cho ông như những phô
trương lực lượng quân sự, nhắm làm kiệt quệ chánh phủ Tự
Đức để đi đến sự nhường cho ta ba tỉnh kia. Sự chiếm đóng
trọn vẹn cả vùng đất đai ấy mà ông thông báo, theo tôi, là
một hành vi tôi không thể nào chấp nhận được. Tình hình
chính trị châu Âu bắt tôi có bổn phận phải hết sức cẩn thận
tránh mọi rắc rối khó khăn. Vì vậy tôi đã bộc lộ cho ông
thấy, ngày 10/5, tôi đã xiết bao bằng lòng được nghe ông
