H
Chương 10
SAU HIỆP ƯỚC 1874 NHỮNG PHẢN
ỨNG CỦA QUỐC TẾ VÀ CỦA VIỆT
NAM
iệp ước, ký kết giữa Pháp và Việt Nam, ngày 15/3/1874 gây ra
nhiều phản ứng khác nhau. Nó chứa đựng nhiều điểm mâu
thuẫn.
Người đầu tiên chỉ trích bản hiệp ước là Krantz, người kế vị Đô
đốc Dupré.
Trong bản báo cáo ngày 11/8 gửi Bộ trưởng Hải quân, ông nói một
cách không giấu giếm rằng bản hiệp ước này không được hoàn
hảo, có nghĩa là “nặng sóng gió địa phương” và rối ren phức tạp về
mặt quốc tế. Đối với ông Thống đốc mới của Nam kỳ, điều
cần thiết là “vị toàn quyền có lỗi” tức là người trước ông, Đô đốc
Dupré phải trở lại Sài Gòn “để thè lưỡi ra mà liếm sạch một con
gấu lông lá xồm xoàm”. Và Krantz viết tiếp:
“Nước An Nam không muốn và sẽ không bao giờ muốn chấp
nhận chữ ‘bảo hộ’ và các đại sứ An Nam đã từng chối từ, không
thừa nhận tính ưu thế của văn bản bằng tiếng Pháp;nếu
Trung Quốc mang quân đến Bắc kỳ, các ngài sẽ xử trí như
thế nào khi một công dân Đức bị lãnh sự của chúng ta tại Bắc
