Họ không đi đường bộ. Để rút ngắn thời gian cuộc hành trình,
Harmand đã có “nhã ý” bảo Đô đốc Courbet sửa soạn cho chiếc tàu
“Chateaurenaud” đưa phái đoàn Việt Nam đi, tuân theo lời mời vừa
lịch sự vừa cưỡng bách đó, các phái viên của Huế ra đến Vịnh Hạ
Long vào đầu tháng 10/1883, gặp lại Harmand tại đây. Dĩ nhiên là
Harmand tay bắt mặt mừng được gặp lại trong số họ, Nguyễn Trọng
Hiệp là người nhiệt tình cổ vũ cho sự hợp tác chặt chẽ với nước Pháp.
Hiệp cao giọng tuyên bố tấm lòng thành thực của phái đoàn
thừa nhận rằng số phận hai nước Việt Nam và Pháp từ đây sẽ gắn
bó với nhau một cách vững bền bất tuyệt. Còn hai vị kia thì tỏ ra
rất bối rối, hoang mang sợ hãi trước những sự kiện chưa hề quen
biết mà bỗng nhiên họ phải đối diện đương đầu. Ngay những phút
hội kiến đầu tiên, Harmand cố tình trấn an họ về các hậu quả
của chế độ mới. Ông ta dùng những lối so sánh quen thuộc và
những dẫn chứng rút ra từ chính lịch sử Việt Nam để giải thích cho họ
hiểu các ý nghĩa chữ “bảo hộ” ở châu Âu. Ông ta khuyên họ tránh
đừng có sự hiểu lầm vì tiếng Việt rất “tàn nhẫn”, muốn diễn đạt
loại quan hệ này, nó có một cách nói phóng khoáng và linh hoạt hơn
tiếng Pháp nhiều. Nhưng mặc dầu những cố gắng đó của
Harmand, hai ông Trần Văn Chuẩn và Tôn Thất Hồng Phi vẫn
không sao giải thoát khỏi nỗi lo sợ chính đáng của mình. Nguyễn
Trọng Hiệp thì đinh ninh tin tưởng từ trước rằng vấn đề hợp tác là
cần, là không thể bỏ qua.
Các phái viên Việt Nam theo Harmand xuống Hải Phòng. Sự có
mặt của họ tại đây thu hút ngay được các quan lại vùng lân cận tụ tập
lại. Và họ thảo luôn ra gần như là theo từng chữ, từng câu đọc lên
trước của Harmand, bản tuyên cáo sẽ được yết khắp miền Bắc.
Sau đó thì cả bốn người lại đi qua Hải Dương, lên Hà Nội.
Trong lúc đi đường, Harmand luôn luôn tiếp xúc với các phái
viên, nhiệt liệt ca ngợi những lợi ích đáng kể mà Việt Nam sẽ thu
