- 243 -
Đại Đường Tây Vực Ký
Chánh Lượng Bộ. Có mười ngôi đền thờ. Họ theo đạo lõa thể. Trong
thành có một đền thờ Đại Tự Tại Thiên. Đền thờ và tượng được điêu
khắc rất đẹp và linh thiêng. Những người ngoại đạo dời nhà cửa vào ở
bên trong. Ngày xưa đức Như Lai cũng đến đó để độ người, chỉ dẫn cho
những kẻ phàm tục được lợi lạc. Cho nên Vua A Dục xây dựng những
Thánh Tích đến 6 Bảo Tháp tất cả. Từ đây đi về phía tây hơn 2000 dặm
đến nước Lang Yết La, ở phía tây biên giới Ấn Độ.
Nước Lang Yết La từ phía đông sang phía tây và từ phía bắc xuống
phía nam hơn 1000 dặm. Đô Thành hơn 30 dặm. Đô Thành tên là Tốt
Thố Lê Thấp Phạt La. Đất đai màu mỡ. Lúa thóc được mùa. Khí hậu
phong tục giống như nước A Điểm Bà Sí La. Cư dân giàu có, chứa nhiều
của quý. Nước nằm gần biển lớn. Đi về phía tây gặp nước toàn phụ nữ.
Vì không có người lãnh đạo, cho nên có nhiều kẻ tự phát không vâng
lệnh ai cả. Bây giờ thuộc nước Ba Sắc Tư. Chữ viết giống như Ấn Độ
nhưng tiếng nói thì khác. Tin theo cả tà lẫn chánh. Có hơn 100 ngôi Già
Lam và hơn 6000 Tăng Sĩ tu theo cả Tiểu Thừa lẫn Đại Thừa. Có hơn 100
đền thờ. Ngoại đạo đa phần tu theo phái lõa thể. Trong thành có đền thờ
Tự Tại Thiên rất trang nghiêm tráng lệ. Đây là nơi tập họp của những
người tu lõa thể. Từ phía tây bắc đến nước Ba Sắc Tư (không phải bên
trong nước Ấn Độ - Nước Ba Tư).
Nước Ba Tư có chu vi hơn vạn dặm. Đô Thành hiệu là Tô Sách Tát
Quân Na có chu vi hơn 40 dặm. Đất đai sông núi có nhiều. Khí hậu lại
thay đổi thuộc miền nhiệt đới nên phải dẫn nước vào ruộng. Người
người giàu có. Nơi đây sản xuất vàng, kim loại quý, đá quý, những loại
thủy tinh trân kỳ. Ở đây có dệt vải và làm những loại lông thú. Giỏi cỡi
ngựa và lạc đà, trao đổi bằng tiền kẽm, bằng bạc. Tánh người thô bạo.
Tục lệ chẳng có lễ nghi. Văn tự ngôn ngữ khác với các nước. Chẳng có
nghề nghiệp nhưng có nhiều sản phẩm công nghệ. Sản phẩm đều do
người ở nước bên cạnh mang qua là chính yếu. Hôn nhân lộn xộn. Thây
chết vứt bừa bãi. Hình dáng người to lớn, đầu hói trán rộng. Mặc y phục
bằng da và bằng bông. thuế nhà bốn đồng tiền kẽm. Có rất nhiều đền
thờ, thuộc học trò của phái Ngoại đạo Đề Na Phạt. Chỉ có hai ba ngôi
Già Lam và hơn 100 Tăng Sĩ. Họ học tập theo Tiểu Thừa, thuộc Thuyết
Nhứt Thiết Hữu Bộ. Bình bát của đức Phật Thích Ca nằm trong vương
cung. Biên giới phía đông có thành Hạt Chu. Bên trong thành không
rộng, nhưng mà thành ngoài chu vi hơn 60 dặm. Người ở đây sinh sống
giàu có. Phía tây bắc giáp với nước Phất Lẫm, vì ở gần cho nên phong
tục cũng giống như nước Ba Tư. Hình mạo và ngôn ngữ cũng khác, có
nhiều tài nguyên thiên nhiên giàu có phong phú. Phía tây nam của nước
Phất Lẫm là biển và đảo. Phía tây là nước Nữ Quốc, tất cả dân chúng
đều là đàn bà chẳng có đàn ông. Những đồ trân bảo được bán vào nước
