- 43 -
Đại Đường Tây Vực Ký
sai biệt nhưng đại lược là như thế. Tất cả đều cùng một khái niệm là nước
ấy có nhiều chánh sách và phong tục khác nhau.
Nước Lam Bà chu vi hơn ngàn dặm. Phía bắc giáp với Tuyết sơn. Ba
bên có núi cao. Thủ đô hơn mười dặm có từ hơn 100 năm nay. Vương tộc
không còn cho nên có sự cạnh tranh không có người đứng đầu. Trước đó
lệ thuộc nước Ca Tất Thí. Ở đây có nhiều mía, cây rừng và những hoa
quả khác. Khí hậu ôn hoà. Chỉ có sương nhưng không có tuyết, phong
tục của nước này người ta hay vui với ca hát ngâm thơ. Ý chí tánh tình
thì yếu đuối thường hay quỷ quái. Chẳng xuất hiện điều gì đặc biệt. Lễ
nghi cử chỉ thô tháo. Mặc nhiều áo phải dùng màu trắng để trang sức.
Già Lam hơn mười ngôi. Tăng tín đồ còn rất ít. Đa phần học tập theo Đại
Thừa giáo. Ngoài ra hầu hết theo những đạo khác. Từ đây đi về phía
đông nam hơn trăm dặm thì gặp núi cao, sông sâu; đến biên giới bắc Ấn
Độ gặp nước Na Yết La Yết.
Nước Na Yết La Yết đông tây hơn 600 dặm. Nam Bắc hơn 256 dặm.
Núi non bao bọc chung quanh rất nguy hiểm. Đô thành chu vi hơn 20
dặm. Không có người cai quản cho nên trực thuộc Ca Tất Thí. Có nhiều
lúa gạo và hoa quả. Khí hậu ôn hoà. Phong tục thuần chất, mạnh mẽ
kiên cường, xem nhẹ tiền tài, ham học, sùng kính Phật Pháp. Ít có người
theo Ngoại Đạo. Chùa tuy nhiều nhưng tăng tín đồ thì ít. Các bảo tháp
bị hoang phế hư hoại. Những đền thờ của Đạo Giáo khác có 5 sở và hơn
100 người theo.
Thành phía Đông rộng 2 dặm, có bảo tháp cao hơn 300 thước do
Vua Asoka kiến thiết, trên đá đặc biệt điêu khắc công phu. Lịch sử Phật
Thích Ca, lúc còn là Bồ Tát gặp Phật Nhiên Đăng, đã trải tóc và áo phủ
trên bùn để Phật đi, và được Phật thọ ký. Cho đến kiếp hoại, sự tích nầy
vẫn không mất. Hoặc cũng có chạm những ngày lễ, trời mưa hoa cúng
dường, người người quây quần tu phước cúng dường.
Ở phía tây Già Lam nầy, tăng tín đồ cũng ít. Phía nam có bảo tháp
nhỏ. Ngày trước vùng nầy thuộc xứ Án Ni, Vua A Dục tránh con đường
lớn nên làm con đường nầy.
Giữa thành có Bảo Tháp, nghe rằng đây có thờ Răng của Phật cao
rộng trang nghiêm tráng lệ. Bây giờ không còn Răng nữa, chỉ còn Tháp
thôi. Tháp cao hơn 30 thước. Tục lệ không cho biết Tháp nầy có tự bao
giờ, nên không rõ. Tháp đứng trơ trọi chẳng còn ai ở đó nhưng rất linh
thiêng.
Phía Tây Nam cách thành hơn 10 dặm có Bảo Tháp nữa. Nơi đây,
đức Như Lai từ miền trung Ấn Độ đi du hoá đến nơi nầy. Không xa phía
đông mấy, lại có một Bảo Tháp cũng theo truyền thuyết là nơi Bồ Tát