ảnh những con người trong trạng thái tự nhiên - Pa-pa-ghê-nô
35
, - mà sự ngây
thơ đã dẫn họ tới chỗ lấy lông chim che bộ da của mình. Trong mấy chục năm
cuối cùng của thế kỷ mười tám, người ta đã giả định rằng các dân tộc trong trạng
thái tự nhiên có một sự khôn ngoan sâu sắc, và những người săn chim ở đâu cũng
bắt chước cách hót của người I-ô-qua và người In-đi-an, v.v. và nghĩ
“Ghi-đác-nơ, lời mi khuyên chúng ta, mi chưa cân nhắc hai mặt. Bởi vì một điều mà mi khuyên, mi đã
trải qua thử thách bản thân; còn điều kia thì mi lại chưa qua thử thách. Mi biết rõ làm nô lệ có nghĩa là thế
nào; còn tự do thì mi chưa nếm thử lần nào, cho nên không biết tự do có ngọt ngào hay không. Bởi vì nếu
như mi đã nếm mùi tự do rồi, thì mi sẽ khuyên chúng ta chiến đấu cho tự do không chỉ bằng giáo mác, mà cả
bằng búa rìu nữa”
34
.
Do C.Mác viết vào tháng Tư 1842 In theo bản đăng trên báo
Đã đăng trong các phụ trương của tờ Nguyên văn là tiếng Đức
"Rheinische Zeitung" các số 125, 128, 130,
132, 135 và 139, ngày 5, 8, 10, 12, 15 và 19
tháng Năm 1842
Ký tên: M
ộ
t n
g
ư
ờ
i d
â
n
t
ỉ
n
h R
a
n
h
TUYÊN NGÔN TRIẾT HỌC
CỦA TRƯỜNG PHÁI LỊCH SỬ PHÁP QUYỀN
