thếgiớ nộ tạ ấ và chủnghĩ duy linh. Ngườ Pháp cũg đ?ng vềphía duy vậ, kinh
nghiệ; nhưng vì kinh nghiệ này là khuynh hướg dân tộ trự tiế, chứkhông phả là
mộ hậ quảphụcủ cái ý thứ dân tộ bịphân giả ởngay trong bả thân nó, cho nên nó
biể hiệ ra dư?i hình thứ dân tộ, phổbiế, và thểhiệ ra như là hoạ đ?ng chính trị
Ngườ Đ?c đ xác nhậ tính chấ có că cứtuyệ đ?i củ chủnghĩ duy linh và vì thếđ
cốphát triể nhữg lợ ích phổbiế củ nhân loạ trong tôn giáo và sau này trong triế họ.
Ngư?i Pháp đm chủnghĩ duy vậ vớ tư cách là đ đ?ợ chứg minh mộ cách tuyệ đ?i
ra đ?i lậ vớ chủnghĩ duy linh, và vì thếđ xem nhà nướ như là hình thứ vĩh hằg củ
nhữg lợ ích phổbiế đ. Nhưg ngườ Anh không có nhữg lợ ích phổbiế, họkhông
thểnói tớ nhữg lợ ích phổbiế mà lạ không đ?ng chạ đ?n chỗyế là mâu thuẫ;
họkhông tin vào lợ ích phổbiế đ, họchỉcó nhữg lợ ích tư nhân. Tính chủquan tuyệ
đ?i này, việ phân chia cái phổbiế thành rấ nhiề cái cá biệ, dĩ nhiên, là thuộ nguồ
gố Đ?c, nhưg như đ trình bày, tính chủquan tuyệ đ?i đ đ tách khỏ gố rễcủ mình,
và vì thếchỉhoạ đ?ng theo phươg thứ kinh nghiệ, và đ chính là sựkhác biệ giữ
kinh nghiệ xã hộ Anh vớ kinh nghiệ chính trịPháp. Hoạ đ?ng
củ nư?c Pháp bao giờcũg là mang tính chấ cảnư?c, ngay từđ?u đ có ý thứ vềtính
tổg thểvà tính phổbiế củ mình; hoạ đ?ng củ nướ Anh là công việ củ nhữg cá nhân
đ?c lậ, đ?ng cạh nhau, là sựvậ đ?ng củ các nguyên tửkhông gắ vớ nhau, rấ ít khi
hoạ đ?ng như là mộ chỉh thể hơ nữ cũg chỉhoạ đ?ng theo nhữg đ?ng cơcủ lợ ích
cá nhân mà thôi. Sựthiế thốg nhấ củ các cá nhân đ chính đng biể hiệ ra hiệ nay
trong tình trạg nghèo túng phổbiế và trong tình trạg phân tán hoàn toàn.
Nói cách khác, chỉnư?c Anh mớ có lịh sửxã hộ. ChỉởAnh, các cá nhân vớ
tính cách là cá nhân, không đ?i diệ mộ cách có ý thứ cho nhữg nguyên tắ phổbiế,
mớ góp phầ vào sựphát triể dân tộ và làm cho sựphát triể này tiế gầ đ?n chỗchung
cụ. Chỉcó ởđy quầ chúng mớ hoạ đ?ng vớ tư cách là quầ chúng, vì lợ ích tư nhân
củ mình; chỉcó ởđy, nhữg nguyên tắ mớ biế thành lợ ích trư?c khi chúng có thểảh
hư?ng đ?n lịh sử Ngư?i Pháp và ngườ Đ?c cũg dầ dầ tiế tớ lịh sửxã hộ, nhưg hiệ
nay họvẫ chư có lịh sửxã hộ. Trên lụ đ?a cũg có sựnghèo khổ sựkhố cùng và ách
áp bứ xã hộ, nhưng đề đ không ảh hưởg tớ sựphát triể dân tộ; ngư?c lạ, sựkhố
cùng và sựnghèo khổcủ giai cấ công nhân nướ Anh hiệ đ?i lạ có ý nghĩ lịh sửtoàn
thếgiớ. ở lụ đ?a, yế tốxã hộ còn hoàn toàn bịche đ?y dướ yế tốchính trị còn hoàn
toàn chưa bịtách khỏ yế tốchính trị trong khi đ thì ởAnh, yế tốchính trịdầ dầ
bịkhắ phụ bở yế tốxã hộ và phụ vụcho yế tốxã hộ. Vềcơbả, toàn bộchính trịnướ
Anh có tính chấ xã hộ và chỉvì nư?c Anh còn chưa vư?t ra ngoài giớ hạ củ nhà
