Giống như trong hệ thống thế giới, mỗi hành tinh riêng biệt, trong khi tự
xoay chung quanh mình, cũng đồng thời vận động chung quanh mặt trời, - trong
hệ thống của tự do cũng vậy, mỗi thế giới tự do trong khi tự xoay chung quanh
mình, đồng thời cũng xoay quanh mặt trời trung tâm của tự do. Tuyên bố tự do
báo chí là một trong những hình dạng của tự do nghề nghiệp, - đó là một sự bảo
vệ tự do báo chí trong đó nó bị bóp chết trước khi bảo vệ. Lẽ nào tôi không thủ
tiêu tự do của tính cách, khi tôi đòi hỏi tính cách phải tự do theo cách thức của
người khác? Tự do của anh không phải là tự do của tôi, - báo chí nói với nghề
nghiệp như thế. Giống như anh tuân theo những quy luật của lĩnh vực của anh, tôi
cũng muốn tuân theo những quy luật của lĩnh vực của tôi. Đối với tôi, tự do theo
kiểu của anh cũng giống như là hoàn toàn không tự do, - vì rằng chưa chắc người
thợ mộc đã thỏa mãn nếu người ta đem tự do của nhà triết học, coi như vật ngang
giá, đổi lấy tự do nghề nghiệp của anh ta.
Chúng ta hãy biểu hiện tư tưởng của diễn giả dưới hình thức không che đậy.
Trả lời câu hỏi: tự do là gì? - diễn giả đáp: "tự do nghề nghiệp". Điều đó cũng
giống như một sinh viên nào đó, khi trả lời câu hỏi: tự do là gì? - có thể đáp: "tự
do đi chơi đêm".
Cũng như tự do báo chí, bất cứ thứ tự do nào cũng đều có thể liệt vào tự do
nghề nghiệp cả. Quan tòa làm nghề luật gia, người truyền đạo làm nghề tôn giáo,
người cha của gia đình làm nghề giáo dục con cái; nhưng chẳng lẽ điều đó quyết
định thực chất của tự do pháp luật, của tự do tôn giáo, của tự do luân lý hay sao?
Cũng có thể xem xét vấn đề từ mặt trái và gọi tự do nghề nghiệp chỉ là một
dạng của tự do báo chí. Lẽ nào người thợ thủ công chỉ làm việc bằng tay và chân,
mà không đồng thời làm việc cả bằng đầu óc? Lẽ nào ngôn ngữ của lời nói là
ngôn ngữ duy nhất của tư tưởng; lẽ nào người thợ máy với cái máy hơi nước của
anh ta, lại không nói rất rõ với tai ta hay sao, lẽ nào người thợ làm giường lại
không nói rất rõ với sườn của ta, người nấu
bếp - với dạ dày của ta hay sao? Nếu tất cả mọi dạng tự do báo chí đều được
phép, và chỉ có một dạng của nó là không được phép, cụ thể là dạng nói với trí
tuệ của ta thông qua mực in, thì như thế có phải là mâu thuẫn không?
Để bảo vệ - và thậm chí chỉ để hiểu thôi - tự do của một lĩnh vực nhất định
nào đó, tôi phải xuất phát từ tính chất căn bản của lĩnh vực đó, chứ không phải từ
những mối quan hệ bề ngoài của nó. Nhưng báo chí mà bị hạ thấp tới mức một
