"Tính nhất quán lô-gích yêu cầu Rô-đôn-phơ phải là con trai của Hoa cúc".
Nhưng vì Rô-đôn-phơ không phải là con trai mà là bố đẻ của Hoa cúc, nên ông Sê-li-ga đã
khám được ở trong đó "một bí mật mới tức là thường thường hiện tại không sinh ra tương lai
từ trong lòng nó mà lại sinh ra quá khứ đã mất đi từ lâu rồi". Hơn
nữa, ông ta còn khám phá ra một bí mật khác lớn hơn và trực tiếp mâu thuẫn với thống kê
học của quần chúng, tức là "một đứa trẻ nếu như đến lượt nó không trở thành người cha hoặc
người mẹ mà lại chết đi trong trắng và ngây thơ... thì xét về bản chất... là con gái".
Tư tưởng của ông Sê-li-ga hoàn toàn nhất trí với tư biện của Hê-ghen khi ông "căn cứ vào
tính nhất quán lô-gích" mà cho rằng con gái là mẹ của cha cô. Trong triết học lịch sử cũng
như trong triết học tự nhiên, đạo Cơ Đốc đẻ ra tà giáo, kết quả đẻ ra nguyên nhân.
Sau khi chứng minh rằng "do tính nhất quán lô-gích" Hoa cúc phải là mẹ của Rô-đôn-phơ,
ông Sê-li-ga tiếp theo đó lại chứng minh một điều trái ngược: "để hoàn toàn phù hợp với
quan niệm mà nàng là hiện thân trong bản anh hùng ca của chúng ta, nàng không bao giờ
nên trở thành người mẹ". Điều đó ít ra cũng chứng minh quan niệm về anh hùng ca của
chúng ta và tính nhất quán lô-gích của ông Sê-li-ga là mâu thuẫn nhau.
Hoa cúc tư biện chẳng qua chỉ là "hiện thân của quan niệm". Nhưng quan niệm gì chứ"
"Nhiệm vụ mà nàng vẫn đảm đương dường như là mô tả giọt lệ đau khổ cuối cùng mà quá
khứ đã để rơi trước khi biến đi mãi mãi". Nàng là hình ảnh của giọt nước mắt ngụ ý, và thậm
chí cái vai trò cỏn con đó của mình, nàng vẫn chỉ "dường như" đóng nó mà thôi.
Chúng tôi cũng không theo dõi sự miêu tả về sau của ông Sê-li-ga về Hoa cúc. Chúng tôi
để mặc cho nàng theo chỉ thị của ông Sê-li-ga mà vui thú "hình thành sự đối lập kiên quyết
nhất đối với bất cứ ai", một sự đối lập thần bí cũng thần bí như đặc tính của thượng đế.
Chúng tôi cũng không có ý định truy cứu đến cùng "bí mật thực sự" mà "thượng đế đã
chôn vào lòng người" và Hoa cúc tư biện "dường như vẫn" chỉ ra. Chúng tôi tạm thời bỏ Hoa
cúc của
ông Sê-li-ga để chuyển sang xem Phlơ đơ Ma-ri của Ơ-gien Xuy và những phép mầu có tính
phê phán mà nhà cứu nhân độ thế Rô-đôn-phơ đã thực hiện ở nàng.
b) Phlơ đơ Ma-ri
Chúng tôi gặp Phlơ đơ Ma-ri trong đám tội phạm, như là một cô gái điếm, làm nô lệ cho
mụ chủ quán rượu chứa chấp bọn tội phạm. Mặc dù sống trong cảnh nhục nhã đó, nàng vẫn
giữ được tâm hồn cao thượng của con người, tính tự nhiên, vẻ đẹp của con người. Những
phẩm chất đó làm cho những người xung quanh phải kính nể, khiến cho nàng thành bông hoa
thơ mộng trong đám tội phạm và xác định cho nàng cái tên gọi Phlơ đơ Ma-ri.
Cần quan sát kỹ lưỡng Phlơ đơ Ma-ri ngay khi nàng mới ra mắt để có thể so sánh hình
dáng đầu tiên của nàng với biến dạng có tính phê phán của hình dạng đó.
