Cả thế giới dường như cùng một lúc đứng trên một nền tảng lung lay, điều
mà có lẽ chưa bao giờ được nhìn thấy từ năm 1938.
Tuy nhiên qua tất cả những chuyện này, có một thứ dường như vẫn an
toàn. Giá trị của đồng đô-la Mỹ vẫn giữ nguyên ở mức 1/35 so với một
ounce vàng ròng và Mỹ dường như đã chuẩn bị để bảo vệ giá trị này, bất
chấp nguồn cung đô-la mỗi lúc một tăng và sự thật là việc hoán đổi (ở mức
giá vàng nói trên – ND) chỉ giới hạn cho một số ít các ngân hàng trung ương
nước ngoài, những ngân hàng thể hiện sự tôn trọng đối với thỏa thuận quân
tử về việc không khăng khăng đòi chuyển đổi.
Sau đó đột nhiên chiếc neo cuối cùng này cũng bị gãy.
Chủ nhật 15/08/1971, Tổng thống Richard Nixon đã chiếm chương trình
truyền hình được yêu thích nhất ở Mỹ, Bonanza, để trình bày một thông báo
trực tiếp trên TV về điều mà ông gọi là Chính sách Kinh tế Mới (New
Economic Policy) của ông, bao gồm việc kiểm soát lương và giá cả ngay lập
tức, thuế suất 10% đối với nhập khẩu và việc đóng cửa sổ vàng. Từ nay trở
đi, đồng đô-la sẽ không còn được đổi thành vàng theo yêu cầu của các ngân
hàng trung ương nước ngoài; còn quyền hoán đổi của tất cả các bên khác đã
bị tước bỏ từ nhiều năm trước. Nixon đã gói gọn những hành động của mình
vì quyền lợi của nước Mỹ, thậm chí đã tuyên bố: “Tôi quyết định rằng đồng
đô-la Mỹ sẽ không bao giờ là con tin trong tay của những kẻ đầu cơ quốc tế
nữa”. Dĩ nhiên, chính sự thâm hụt và việc nới lỏng tiền tệ của Mỹ, chứ
không phải các nhà đầu cơ, đã đẩy đồng đô-la đến tình trạng này, nhưng
cũng như Roosevelt, Nixon đã không bị nhụt chí bởi những sự kiện thực tế.
Những vết tích cuối cùng của hệ thống Bản vị vàng Bretton Woods năm
1944 và hệ thống Bản vị hối đoái vàng theo Hội nghị Genoa năm 1922 giờ
đây đã ra đi.
Chính sách Kinh tế Mới của Nixon đã rất được ngưỡng mộ. Tin tức báo
chí tràn ngập các ý kiến tán thành, và trong ngày giao dịch đầu tiên sau bài
diễn văn, Chỉ số Công nghiệp Dow Jones đã có mức tăng trong một ngày
cao nhất trong lịch sử của nó cho đến giờ phút đó. Thông cáo của Nixon từ
đó được nhắc đến với tên gọi Cú sốc Nixon (Nixon Shock). Chính sách này
đã được hình thành trong vòng bí mật và được thông cáo một cách đơn
