sức lừa dối quy trình đầu vào bằng nghiệp vụ tín dụng, đòn bẩy tài chính,
phá giá và những hình thức tiền tệ giả tạo khác để tạo thuận lợi cho quá trình
tìm kiếm tô kinh tế từ sản xuất. Các cách thức này mang lại hiệu quả trong
thời gian ngắn để rồi sau đó ảo ảnh của sự phát triển giả tạo nhờ vay nợ bị
xóa sạch bởi thực tiễn là mất đi sự thịnh vượng và bất bình đẳng về thu nhập
ngày càng tăng.
Tới lúc đó thì xã hội có 3 chọn lựa: đơn giản hóa, chinh phục hoặc sụp đổ.
Đơn giản hóa có nghĩa là một nỗ lực tự nguyện để thu hẹp quy mô xã hội và
đi lùi lại một tỷ lệ đầu vào – đầu ra bền vững và có năng suất hơn. Một ví dụ
về sự đơn giản hóa hệ thống trong bối cảnh đương đại là: Washing ton D.C.
trao lại các quyền lực chính trị và tài nguyên kinh tế cho 50 tiểu bang trong
một hệ thống liên bang mới được tiếp thêm sức mạnh. Chinh phục tức là cố
gắng sử dụng vũ lực để giành giật tài nguyên từ các quốc gia láng giềng
nhằm tiếp thêm các yếu tố đầu vào mới. Các cuộc chiến tranh tiền tệ cũng
chính là một dạng chinh phục mà không sử dụng bạo lực. Sụp đổ chỉ là một
dạng thức bất thình lình, không chủ ý và hỗn loạn của sự đơn giản hóa.
Liệu Washington có phải là một Rome thời hiện đại? Phải chăng
Washington và một số chính quyền khác đã đi quá xa trên lộ trình thuế cao,
nhiều quy định, quan liêu hơn và hành vi tư lợi nhiều hơn đến mức các yếu
tố đầu vào của xã hội đã sản sinh ra hậu quả tiêu cực? Có phải một số nhân
vật tinh hoa trong kinh doanh, tài chính và các định chế đã quá gắn kết với
chính phủ đến mức tất cả những người này đều cùng nhau nhận lãnh những
khoản tiền thưởng khổng lồ vì đã tạo ra những tiện ích xã hội tiêu cực?
Những cái được gọi là “thị trường” hiện có đang bị bóp méo bởi sự thao
túng, sự can thiệp và giải cứu đến nỗi chúng không thể đưa ra những dấu
hiệu giá cả đáng tin cậy để phân bổ nguồn lực hay không? Có phải chính
những bên chịu trách nhiệm lớn nhất về việc bóp méo các dấu hiệu giá cả
cũng lại là những bên nhận được các nguồn lực theo sự phân bổ sai lầm?
Khi các man tộc xuất hiện, dưới bất cứ hình thức nào, đâu là phần bù đắp
dành cho các công dân bình thường vì họ đã phản kháng lại thay vì cứ để
cho hệ thống sụp đổ và mặc cho giới tinh hoa tự xoay xở?