Người ta có thể nhận ra cường độ của chất xúc tác, nhưng mối liên hệ
giữa chất xúc tác và sự sụp đổ có thể không hiển thị ngay lập tức.
Phần tiếp theo dưới đây sẽ trình bày viễn cảnh về một chuỗi sụp đổ.
Sự kiện “khai hỏa” xảy ra vào một ngày giao dịch trên thị trường châu
Âu. Một phiên đấu giá mua trái phiếu chính phủ Tây Ban Nha đã bất ngờ
thất bại và Tây Ban Nha nhanh chóng mất khả năng đảo nợ đối với những
khoản vay đã tới hạn thanh toán, bất chấp những hứa hẹn hỗ trợ thị trường
trái phiếu Tây Ban Nha của Ngân hàng trung ương EU và Trung Quốc. Pháp
và Đức mau mắn thu thập một gói giải cứu, nhưng đòn đánh vào niềm tin là
rất nặng nề. Cũng vào hôm đó, một nhà kinh doanh trái phiếu sơ cấp của
Pháp, tuy “vô danh tiểu tốt” nhưng mang tầm quan trọng đối với toàn hệ
thống, cũng nộp hồ sơ đăng ký phá sản.
Trong điều kiện bình thường, các trục trặc tại châu Âu sẽ là điều tốt đối
với đồng đô-la, nhưng lúc này thì cả đồng đô-la và đồng Euro đều đang
trong tình thế xấu. Hai tin xấu từ Tây Ban Nha và Pháp là đủ để khiến cho
một vài quỹ hưu trí sử dụng đồng đô-la đang khỏe mạnh của nước Đức phải
đổi ý và ngả theo vàng. Mặc dù không thường xuyên chủ động giao dịch
đồng đô-la, người Đức đã bấm nút “bán” và như vậy vài bông tuyết bắt đầu
rơi. Tại Geneva, một quỹ đầu tư phòng vệ cũng đã chạm một ngưỡng tới hạn
khác của đô-la, và quỹ này cũng bấm nút “bán”.
Tuyết đang trôi xuống không ít; và vụ lở tuyết bắt đầu.
Đồng đô-la nhanh chóng bị loại ra khỏi phạm vi thương mại cũ và bắt đầu
rơi xuống các nấc thấp hơn so với những chỉ số hàng đầu trong giao dịch
tiền tệ. Những nhà kinh doanh khi nhận thấy những giới hạn để “cắt lỗ”
buộc phải bán ra, và chính kiểu “bán cắt lỗ” đó càng làm gia tăng quán tính
để đồng đô-la đi xuống nhanh hơn. Khi khoản lỗ tăng thêm, các quỹ đầu tư
phòng vệ từng chọn lựa sai thị trường sẽ bắt đầu bán ra các cổ phiếu Hoa Kỳ
để tăng tiền mặt nhằm đảm bảo yêu cầu ký quỹ tối thiểu. Vàng, bạc, bạch
kim và dầu đều bắt đầu tăng giá. Các cổ phiếu của Brazil, Australia và
Trung Quốc cũng đang trở thành những nơi đầu tư an toàn.
Khi giới ngân hàng và những quỹ đầu tư phòng vệ cảm nhận được sự sụp
đổ trên diện rộng của đồng đô-la đã bắt đầu, họ nảy sinh ra một ý tưởng