đến sự hỗn loạn. Tất cả các khả năng đều có thể xảy ra, tuy nhiên ta vẫn có
thể tránh được.
Vẫn chưa quá muộn để có thể bước lùi khỏi bờ vực sụp đổ thê thảm. Yếu
tố phức hợp khởi đầu như một người bạn và sau cùng lại là kẻ thù. Một khi
người ta nhận diện được rằng sự phức hợp và quy mô lớn là mối nguy, giải
pháp sẽ là kết hợp giữa thu hẹp quy mô, phân vùng và đơn giản hóa. Đó là
lý do tại sao một chiếc tàu với nhiều khoang được ngăn cách sẽ khó chìm
hơn chiếc tàu chỉ có duy nhất một khoang. Đó là lý do tại sao những người
quản lý rừng chia tách cánh rừng lớn bằng những vành đai trắng để phòng
cháy. Mọi người thợ mộc đều làm việc theo châm ngôn “Công cụ phù hợp
với công việc.” Các nhà kinh tế học không nên lười biếng hơn những thợ
mộc khi chọn lựa công cụ phù hợp.
Khi áp dụng cho các thị trường vốn và thị trường tiền tệ, phương pháp
tiếp cận đúng phải là: chia nhỏ các ngân hàng lớn và giới hạn các hoạt động
của chúng thành từng khâu: nhận tiền gửi, cấp tín dụng tiêu dùng và tín dụng
thương mại, tài chính thương mại, thanh toán, thư tín dụng và vài dịch vụ
cần thiết khác. Các ngân hàng cần bị nghiêm cấm không được phép mua bán
tài sản, bảo lãnh phát hành và thương lượng chứng khoán – những nghiệp vụ
này chỉ dành cho những nhà trung gian môi giới và các quỹ đầu tư phòng vệ.
Ý tưởng cho rằng cần có các ngân hàng lớn để thực hiện các giao dịch lớn là
ý tưởng xuẩn ngốc. Các tập đoàn kinh tế (syndicate) được phát minh ra đúng
là nhằm mục đích thực hiện các giao dịch lớn như trên và đây là mô hình
xuất sắc để lan tỏa rủi ro.
Các công cụ phái sinh cần phải được ngăn cấm trừ khi chúng sử dụng cho
các giao dịch tương lai chuẩn mực với khoản đặt cọc hàng ngày và các trung
tâm thanh toán bù trừ có vốn mạnh. Các công cụ phái sinh không phân tán
rủi ro; chúng tăng cao độ rủi ro và quy tụ lại trong một số đơn vị “quá lớn
đến mức không thể sụp đổ”. Các công cụ phái sinh không phục vụ khách
hàng; chúng chỉ phục vụ các ngân hàng và những nhà trung gian môi giới
thông qua các mức phí cao và những điều khoản không được người ta hiểu
rõ. Các mô hình quản lý rủi ro từ các công cụ phái sinh đều không hiệu quả
