4
CHIẾN TRANH TIỀN TỆ LẦN THỨ NHẤT
(1921-1936)
“Chẳng có nơi nào trên đất Mỹ mà ở đó người ta không nhận ra rằng
những mục tiêu và lợi ích riêng tư bí mật đang điều hành toàn bộ chính
phủ.”
— Tổng thống Woodrow Wilson
Chiến tranh tiền tệ lần thứ nhất nổ ra một cách rất đặc biệt vào năm 1921
ngay sau tiếng súng của Thế chiến thứ I, và kéo dài mà không có kết thúc
trọn vẹn cho đến tận năm 1936. Cuộc chiến này được chia thành nhiều giai
đoạn, trải dài suốt cả 5 châu lục và thậm chí còn gây ảnh hưởng lớn đến thế
kỷ XXI ngày nay. Nước Đức hành động đầu tiên năm 1921 với một đợt siêu
lạm phát lúc đầu nhằm làm tăng năng lực cạnh tranh, sau đó kéo dài và phá
hủy hoàn toàn một nền kinh tế bị các khoản bồi thường chiến phí đè nặng.
Năm 1925, Pháp tiếp tục với việc phá giá đồng Franc trước khi quay lại với
chế độ Bản vị vàng, theo đó giành được lợi thế trong xuất khẩu so với những
nước như Anh và Mỹ, vốn quay lại Bản vị vàng với tỷ giá như trước chiến
tranh. Anh từ bỏ Bản vị vàng năm 1931, giành lại những lợi thế mất về tay
Pháp năm 1925. Nước Đức được đẩy mạnh vào năm 1931 khi Tổng thống
Mỹ Herbert Hoover tuyên bố hoãn trả nợ bồi thường chiến phí cho họ. Lệnh
hoãn trả nợ này sau đó trở thành việc xóa nợ theo kết quả của Hội nghị
Lausanne năm 1932. Từ năm 1933 và với sự lên ngôi của Hitler, nước Đức
càng ngày càng đi theo con đường riêng của mình, rút ra khỏi hệ thống
