Nhân cách là hệ thống của những ý niệm
Quan sát những cuộc thảo luận trên về định nghĩa nhân cách từ góc độ
nhìn xa có phần thực chứng, chúng ta có thể kết luận rằng nhân cách là một
ý niệm và là một phức hợp của những ý niệm. Khi được xem như la một
thực thể, một cấu trúc nội tại hiện hữu, bản thân nhân cách là một ý niệm vì
nó có thể suy ra từ việc quan sát những hành vi. Cùng lúc, từ các nhà lý
luận, nhân cách thường bao gồm một số phần phụ đặc trưng, mỗi phần thể
hiện như một ý niệm độc lập. Vì thế, chúng ta sẽ thấy rằng Freud đề cập
đến xung động bản năng, bản ngã và siêu ngã, tất cả hợp lại để hình thành
cấu trúc của nhân cách. Jung nói đến những nguyên mẫu, những phức cảm
tồn tại trong vô thức xã hội và vô thức các nhân. Và Allport sử dụng một
cấu tạo động lực của hệ thống tâm lý, bao gồm những nét tính tình và điệu
bộ. Chúng ta sẽ thảo luận chi tiết về những thuật ngữ này khi đi vào những
học thuyết cá nhân. Điểm quan trọng được nhấn mạnh ở đây là, mỗi một
thành tố của nhân cách phải được suy ra từ việc quan sát những hành vi, và
vì thế, mỗi thành tố là một ý niệm.
Quan điểm xem nhân cách và những thành tố của nó như là một ý niệm,
khiến chúng ta phải đi đến một kết luận được nhiều người đồng tình
(Bischof 1970; Hall and Lindzey 1978; Sarason 1972): Nhân cách không
phải là một thực thể thực sự hiện hữu được thăm dò mà nó là những ý niệm
phức hợp được phát triển và định nghĩa từ người quan sát. Do đó, sẽ không
bao giờ có một định nghĩa đơn độc được tán thành chung. Và nhân cách
phải được định nghĩa từ người quan sát với sự quan tâm đến định hướng lý
luận đặc thù và thể hiện bằng những khái niệm đặc thù, những định đề và
ngôn ngữ dữ liệu cấu thành một học thuyết đã định. Vì thế, bạn sẽ tìm thấy
trong những chương sau vô số định nghĩa về nhân cách mà mỗi định nghĩa
được ngụ ý và phù hợp với định hướng lý luận đặc thù.
