phép phân tích cốt ở chú trọng, cho nên
phép tổng hợp là nhận định; trong khi
phép này khiến cho sự việc hay phẩm
chất được chú trọng tách biệt ra và trở
nên quan trọng thì phép kia đem đến
một bối cảnh cho cái được lựa chọn, hay
đem đến sự kết nối giữa cái được lựa
chọn với điều được diễn đạt. Mọi xét
đoán là có tính phân tích chừng nào nó
liên quan tới sự phân tách, phân biệt,
khoanh vùng cái ít quan trọng khỏi cái
quan trọng, cái bất tương hợp khỏi điều
gì dẫn dắt đến kết luận; và nó có tính
tổng hợp chừng nào nó mang lại cho tâm
trí một tình huống bao quát trong đó
nhận thức được các sự việc đã lựa chọn.
Phân tích và tổng hợp có mối quan hệ tương hỗ
Những phương pháp giáo dục hãnh
diện tự coi chúng như là có tính phân
tích hoặc có tính tổng hợp một cách độc
tôn (chừng nào chúng còn thực hiện theo
lối khoa trương kia) vì thế không còn
tương hợp với những thao tác xét đoán
thông thường nữa. Ví như đã có những
cuộc tranh luận nổ ra liên quan tới việc
môn Địa lý cần được giảng dạy theo
hướng phân tích hay tổng hợp. Theo
phương pháp tổng hợp thì phải bắt đầu
từ một phần riêng lẻ và có giới hạn trên
bề mặt trái đất mà các học sinh vốn dĩ đã
quen thuộc, rồi dần dần ghép các vùng
